شاخص s&p 500 : شاخصی که باید بشناسید

سید محمد رضا

تاریخ آخرین بروزرسانی: 2 می 2023

اگر بخواهید از یک شاخص مالی برای نشان دادن قدرت اقتصاد استفاده کنید، این شاخص چیست؟ یکی از مباحث مهم در آموزش فارکس که در بخش تکمیلی به آن پرداخته ایم بررسی و معرفی سهام بزرگ و پرطرفدار در بازارهای مالی است. اگر چه شاخص صنعتی داو جونز (Dow Jones Industrial Average) محبوب‌ترین و معروف‌ترین شاخص سهام در جهان است، اما به دلیل انتخابی بودن، بسیار به روشنی شاخص‌های دیگری را نشان نمی‌دهد. شاخص داو فقط از ۳۰ سهم تشکیل شده است و نماینده اقتصاد به طور کلی نیست. بین این شاخص‌ها، برجسته‌ترین آن ها همان شاخص S&P 500 است که به عنوان یک نشانگر عددی روزانه اقتصاد آمریکا به کار می‌رود. کلیات این مقاله: - شاخص S&P 500 شامل ۵۰۰ شرکت از بزرگ‌ترین شرکت‌های بازار سهام آمریکا است که در بورس نیویورک، ناسداک و سی‌بی‌اوی منتشر می‌شود. - محاسبه شاخص S&P 500 با جمع کردن سرمایه بازاری (market capitalization) هر شرکت و تعیین مقدار وزن هر شرکت از طریق شاخص float-adjusted انجام می‌شود. - برای شامل شدن در شاخص S&P 500، شرکت باید الزامات خاصی را برآورده کند، از جمله داشتن سرمایه بازاری مشخص (حداقل ۱۲.۷ میلیارد دلار)، داشتن بیشترین تعداد سهم در دسترس عمومی و حداقل یک‌سال فعالیت به عنوان شرکت عمومی (public company). - سرمایه‌گذارانی که می‌خواهند در شاخص S&P 500 سرمایه‌گذاری کنند، می‌توانند یک صندوق سرمایه‌گذاری فهرست شده (index fund) یا صندوق معاملاتی بورسی (exchange-traded fund) را خریداری کنند که به دنبال تطابق با عملکرد شاخص S&P 500 است.

چگونگی عملکرد شاخص S&P 500:

ابتدا، چگونگی شکل‌گیری نام این شاخص را باید توضیح داد: "S&P" مخفف کلمات Standard and Poor’s است. هنری پور، یک تحلیلگر مالی در قرن نوزدهم بود که هر سال کتابی را جمع‌آوری می‌کرد که شرکت‌های راه‌آهن عمومی را در آن فهرست می‌کرد. در سال ۱۹۴۱، این کتاب با یک شرکت به نام Standard Statistics Company ادغام شد. همچنین، "۵۰۰" تعداد سهامی است که در این شاخص وجود دارد. شاخص S&P 500 به شیوه‌ی وزن‌دار محاسبه می‌شود، به این صورت که وزن هر شرکت در شاخص برابر با سهمی است که در بازار سرمایه دارد. به عبارت دیگر، شرکت‌های با بازاری بزرگتر در شاخص وزن بیشتری دارند. این شاخص هر روز براساس کارایی شرکت‌های وجود دار در بازار سهام آمریکا به‌روزرسانی می‌شود. سرمایه‌گذاران از این شاخص به‌عنوان یک معیار عملکرد سهام استفاده می‌کنند، به‌طوری که اگر در سال جاری عملکرد شاخص S&P 500، ۲۰٪ بوده باشد، به این معنی است که سبد سهامی که در آن سرمایه‌گذاری شده‌است، نیز با عملکرد ۲۰٪ سال را به پایان رسانده است. این شاخص شامل ۵۰۰ شرکت از بزرگ‌ترین شرکت‌هایی است که سهام آن‌ها در بورس نیویورک، یا سی‌بی‌اوی معامله می‌شود و لزوماً باید ۵۰۰ شرکت ، بزرگترین شرکت ها باشند. مانند انتخاب پاپ و برنده جوایز اسکار، عضویت در شاخص S&P 500 توسط یک کمیته انتخاب می‌شود. و همانند دانشگاه کاردینال‌ها و انجمن هنرهای تصویری، کمیته S&P 500 به عملکرد مشخصی رای داده و بر اساس معیار‌های خاص، شرکت‌ها باید دارای شرایط زیر باشند تا در این شاخص قرار گیرند: یک شرکتی که می‌خواهید در آن سرمایه گذاری کنید باید شرایط زیر را داشته باشد: 1- اندازه سرمایه‌گذاری: اندازه سرمایه بازار شرکت باید به اندازه کافی بزرگ باشد، حداقل سرمایه بازار ۱ میلیارد دلار محسوب می‌شود. 2- حجم معاملات: مقدار سرمایه‌گذاری های معادل با سرمایه بازار باید در سطح سالانه و حداقل ۲۵۰ هزار سهم در هر یک از شش ماه گذشته معامله شده باشد. این نشان می‌دهد که نوسانات سهام طبیعی و قابل پیش‌بینی است و در صورت نیاز به فروش یا خرید، عملیات خیلی طولانی نمی‌کشد. 3- حضور عمومی: بیشتر سهام شرکت در دست عمومی باشد. این به معنای این است که شرکت خوبی است که تعداد زیادی از سرمایه گذاران به آن اعتقاد دارند و سهام آن در بازار پر فروشی هستند. 4- زمان از IPO: شرکت باید حداقل یک سال از زمان اولین افزایش مالی عمومی طی IPO گذشته باشد. این به شرکت امکان می‌دهد تا در بازار جای خودش را پیدا کند و استقلال مالی خود را ثابت کند. 5- درآمد مثبت: درآمد شرکت باید مثبت باشد، با جمع آوری درآمد چهار دوره قبل، همراه با دوره مالی جدیدتر. این نشان می‌دهد که شرکت از لحاظ مالی پایدار است و تاریخچه مناسبی از سودآوری دارد. بین بورس نیویورک (NYSE)، نزداک (Nasdaq) و بورس شیکاگو (CBOE) چند هزار شرکت لیست شده‌اند. امّا معیار اول تنها تعداد آن‌ها را به کمتر از هزار شرکت کاهش می‌دهد. با اضافه کردن چندین معیار دیگر، آسان است که شاخص S&P به ۵۰۰ سهم بزرگ سرمایه‌گذاری مناسب برای شامل شدن، کاهش پیدا کند.

S&P 500

چگونگی محاسبه شاخص S&P 500

بر خلاف شاخص Dow که با جمع قیمت سهام شرکت‌های عضو و ضرب در یک ثابت محاسبه می‌شود، شاخص S&P 500 پیچیده‌تر است. به جای افزودن قیمت سهام اعضاء، شاخص S&P 500 مجموع سرمایه‌بازار تعدیل‌شده شرکت‌ها را اضافه می‌کند. "فلوت تعدیل شده" به معنای رسمی، شمردن فقط سهامی است که برای عموم قابل دسترس است و سهام‌هایی که توسط مدیریت، دولت و یا شرکت‌های دیگر نگه داشته می‌شود، محاسبه نمی‌شود. صدها شرکت "عمومی" وجود دارد که اکثریت سهام آن‌ها در دست تیم مدیریتی و یا در دست دولت یا شرکت‌های دیگر است، اما با این وجود به عنوان شرکت های پذیرفته شده در بورس شناخته می‌شوند. بهترین روش برای محاسبه شاخص S&P 500، این است که مجموع سرمایه‌بازار تمامی شرکت‌های عضو در شاخص را محاسبه کنیم و سپس با توجه به فلوت تعدیل شده هر شرکت، آن را تعدیل کنیم. فلوت تعدیل شده برای هر شرکت، تعداد سهام قابل معامله آن شرکت است که توسط عموم مورد توجه قرار می‌گیرد. در نظر گرفتن فلوت تعدیل شده باعث می‌شود تغییرات بزرگترین شرکت‌ها در شاخص، بیشتر به تاثیر بپذیرند و پیش‌بینی عملکرد بازار با دقت بیشتری انجام شود. در مقایسه با شاخص Dow، که با جمع قیمت سهام شرکت‌های عضو و ضرب در یک ثابت محاسبه می‌شود، شاخص S&P ۵۰۰ به دلیل در نظر گرفتن فلوت تعدیل شده شرکت‌ها، پیچیده‌تر است.

شرکت هایی که از شاخص S&P 500 حذف شدند

با توجه به تعداد زیاد شرکت‌های عضو در شاخص S&P 500 و معیارهای دقیقی که برای انتخاب آن‌ها در نظر گرفته می‌شود، این شاخص دارای پویایی بالایی است. شرکت S&P Dow Jones Indices که یک شعبه از شرکت S&P Global است، مسئول تعیین شرکت‌های عضو در این شاخص است و هیچ حوصله‌ای برای شرکت‌هایی که به معیارهای شاخص خود عمل نکرده‌اند، قائل نیست. در نتیجه، شاخص S&P 500 پویایی بالایی دارد و همواره در حال تغییر و به روز رسانی است. در مواردی که یک شرکت به دلایلی دیگری از لیست شرکت‌های عضو در شاخص حذف شود، با نام "Stocks Removed From the S&P 500" شناخته می‌شود. مثالی که برای این موضوع ذکر شده است، شرکت United States Steel Corp. (X) است که یکی از آرمان‌های صنعت قرن بیستم بوده و از آغاز تاریخچه شاخص S&P 500 در آن عضو بوده است. در واقع، در یک نقطه، شرکت US Steel بزرگترین شرکت جهان بود. اما در سال ۲۰۱۳، زمانی که ارزش بازار آن به زیر ۴ میلیارد دلار رسید، شاخص آن را از لیست خود حذف کرد و جای آن را به شرکت Martin Marietta Materials Inc. (MLM) داد، یک تولید کننده مواد ساختمانی. در واقع، تنها در وال‌استریت، عصر آهن به عصر سنگ می‌رسد. نکته مهم: آخرین تعدیل و به‌روزرسانی شاخص S&P 500 در تاریخ ۱۰ مارس ۲۰۲۳ اعلام شد و از ۱۵ مارس ۲۰۲۳ به محض باز شدن بازارها، اجرا شد. شرکت SVB Financial Group به دلیل شکست بانک خود، Silicon Valley Bank، از شاخص S&P 500 حذف شد. بانکداری این گروه توسط Federal Deposit Corporation (FDIC) به رسمیت شناخته شده و در نتیجه، این شرکت دیگر واجد شرایط عضویت در شاخص نبود. جای آن توسط شرکت Insulet Corp. پر شد. به‌طور مشابه، Signature Bank نیز به سرانجام بانکداری خود رسید و توسط FDIC به رسمیت شناخته شد و از شاخص حذف شد و مکان آن توسط شرکت Bunge Ltd پر شد. اما حتی شرکت‌های فناوری نیز باید به معیارهای لیست شرکت‌های عضو در شاخص S&P 500 عمل کنند. نرخ جابجایی در این شاخص کمتر از آنچه که فکر می‌کنید است، اما مدت زمانی که شرکت‌ها در لیست باقی می‌مانند، در حال کاهش است. بر اساس یک مطالعه از McKinsey، میانگین عمر یک شرکت در لیست S&P 500 در سال ۱۹۵۸، ۶۱ سال بود. در سال ۲۰۲۱، این رقم به ۱۶ سال کاهش یافته است. این مطالعه همچنین بیان می‌کند که تا سال ۲۰۲۷، ۷۵٪ شرکت‌هایی که در حال حاضر در شاخص قرار دارند، از لیست حذف خواهند شد. گاهی شرکت‌ها، به دلایل مختلفی، در لیست شاخص S&P 500 جایگزین می‌شوند. در بعضی موارد، یک شرکت ممکن است شرکتی که در لیست قبلی جایگزینش شده بود را خریداری کند یا بخشی از خود را به شکل جدا شده از شرکت دیگری عرضه کند. در صورتی که شرکت بیشتر به شرایط سرمایه‌بازار ناظر بر شاخص S&P 500 نتواند پاسخ دهد، از لیست حذف می‌شود. در این حالات، شرکت مربوطه به شاخصی که جایگزینش شده بود، بازگردانده می‌شود. به طور کلی، تغییرات در لیست شاخص S&P 500 به دلیل عدم ارتباط موثر با معیارهای شاخص، تغییرات در بازار و تحولات اقتصادی اتفاق می‌افتد. آیا در اینجا گرایش نمونه‌برداری برای شرکت‌های باقی مانده وجود دارد؟ بله، اما در واقع علاوه بر شاخص S&P 500، در اقتصاد به طور کلی نیز گرایش نمونه‌برداری برای شرکت‌های باقی مانده وجود دارد. شرکت‌های باقی مانده به دلیل بقا، رشد خود را نشان می‌دهند. یک مطالعه حتی مدعی است که در طول سال‌ها، شرکت‌های حذف شده از شاخص S&P 500، در عمل بهتر از شرکت‌های جایگزین عمل کرده‌اند.

چه کسی مولفه های S&P 500 را پیگیری می کند؟

شرکت S&P Dow Jones Indices، پسرخاله😉 شرکت S&P Global، مسئول تعیین شرکت‌های عضو در شاخص S&P ۵۰۰ است. این شرکت الزامات لازم برای عضویت در شاخص را تعیین می‌کند و نظارت مستمری بر اعضای شاخص دارد تا اطمینان حاصل کند که آن‌ها به معیارهای تعیین شده برای عضویت در شاخص عمل می‌کنند.

چگونه یک شرکت به S&P 500 اضافه می شود؟

شاخص S&P 500، یکی از مهم‌ترین ویترین‌های نمایه‌گذاری بازار سهام آمریکاست که شرکت‌های برتر در آن جای می‌گیرند. برای خروج و جایگزینی شرکت‌ها در شاخص S&P 500، شرکت‌ها باید شرایطی را برآورده کنند. برای عضویت در این شاخص، شرکت باید به شرایط مالی و تجاری خاصی احترام بگذارد. این شرایط عبارت‌اند از: 1- بودن شرکت در آمریکا 2- داشتن سرمایه‌بازار حداقل ۱۲.۷ میلیارد دلار 3- بسیار مایع بودن شرکت و داشتن حجم معاملات بالا 4- نسبت حداقل ۱۰٪ از سهام شرکت قابل تداول بوده و در بازار عرضه شود. 5- برای عضویت در شاخص، شرکت باید در سه‌ماه اخیر سوددهی کرده باشد و مجموع سودهای چهار چهارم پشت سر هم آن باید مثبت باشد. از آنجا که شاخص S&P 500 به عنوان یک شاخص مرجع برای مقایسه عملکرد شرکت‌ها استفاده می‌شود، عضویت در این شاخص نشانگر قدرت و موفقیت شرکت است. شرکت‌هایی که در این شاخص جایگزین شده‌اند، در بعضی موارد از شرکت‌های حذف شده بهتر عمل کرده‌اند. به همین دلیل، رعایت شرایط و توانایی انطباق با محیط رقابتی، برای شرکت‌ها کلیدی در عضویت در این شاخص مهم است.

آیا سهام نزدک در شاخص S&P 500 وجود دارند؟

بله، شاخص S&P 500 به عنوان یکی از مهم‌ترین نمایه‌گذاری بازار سهام آمریکا شناخته می‌شود که شرکت‌های برتر و بزرگترین شرکت‌های داد و ستد شده در بازار سهام آمریکا را شامل می‌شود. شاخص S&P 500 از سهام شرکت‌های معاملاتی تهیه می‌شود که در سه بازار مالی معامله می‌شوند، یعنی بورس های NYSE، Nasdaq و CBOE. به عبارتی، شرکت‌های نزدک نیز در این شاخص حضور دارند.

10 سهام بزرگ در S&P 500 کدامند؟

در حال حاضر، ۱۰ شرکت بزرگترین قسمت‌های شاخص S&P ۵۰۰ را تشکیل می‌دهند که به ترتیب بر اساس ارزش بازار در بازه زمانی ۲۰ مارس ۲۰۲۳ به شرح زیر هستند: - Apple Inc. (AAPL) - Microsoft Corp. (MSFT) - Amazon.com, Inc. (AMZN) - Nvidia Corp. (NVDA) - Tesla, Inc. (TSLA) - Berkshire Hathaway Inc. (BRK.B) - Alphabet Inc. Class A (GOOGL) - Alphabet Inc. Class C (GOOG) - Exxon Mobil Corp. (XOM) - UnitedHealth Group Inc. (UNH) شرکت اپل با ارزش بازاری بیشتر از ۲.۴ تریلیون دلار در صدر این لیست قرار دارد و شرکت بعدی نیز شرکت مایکروسافت با ارزش بازاری بیشتر از ۲ تریلیون دلار است. شرکت‌های دیگری که در این لیست قرار دارند عبارتند از: آمازون، نویدیا، تسلا، برکشایر هتاوی، گوگل (الفا‌بت)، اکسون موبیل و یونایتد هلث گروپ.

آیا می توانید فقط در S&P 500 سرمایه گذاری کنید؟

بله، اگر شما مایل به سرمایه‌گذاری در شاخص S&P 500 هستید، نیازی به خریداری تک تک ۵۰۰ سهم که در آن وجود دارد ندارید. چندین صندوق سرمایه‌گذاری شاخص و صندوق‌های معاملاتی ETF برای سرمایه‌گذاران در دسترس است که با طراحی به منظور پیگیری عملکرد شاخص S&P ۵۰۰ هستند. به عنوان مثال، با خرید یک صندوق ETF که به شاخص S&P 500 متصل است، می‌توانید به طور مستقیم در تمام قطعات بازار سهام آمریکا سرمایه‌گذاری کنید. این روش برای سرمایه‌گذارانی که مایل به داشتن پرتفوی متنوع هستند و یا نمی‌خواهند وقت خود را صرف مدیریت پرتفوی شان کنند، بسیار مناسب است. همچنین، صندوق‌های معاملاتی ETF دارای کمیسیون هزینه خرید و فروش پایین‌تری نسبت به سایر روش‌های خرید سهام هستند. با توجه به این موضوع، سرمایه‌گذاران بیشتری به این روش سرمایه‌گذاری روی زمینه شاخص S&P 500 روی آورده‌اند

نکته پایانی:

در کل، شاخص S&P 500 اطلاعاتی را به ما منتقل می‌کند که تفاوت قابل توجهی با شاخص‌های مقایسه‌پذیر دیگر ندارد (و بالعکس). این شاخص به طور گسترده با شاخص داو جونز بیشتر و شاخص راسل ۲۰۰۰ کمتر هم‌افزایی دارد. با این حال، شاخص S&P 500 نشانگر یک میانه خوب است؛ به اندازه کافی جامع است تا نسبت به قدرت نسبی یا ضعف اقتصاد بزرگ‌ترین کشور جهان اطلاعاتی مناسب را ارائه دهد، اما به اندازه کافی محدود است تا با نویز بیش از حد با سیگنال روبرو نشود. در کل، شاخص S&P 500 شاخص شاخص‌هاست- یعنی نشانگری که توسط تحلیل‌گران، سیاست‌گذاران و شرکت‌های بازار هم فراگیری شده است. منبع: اینوستپدیا