سود سهام، که یکی از راه‌های اصلی کسب درآمد از سرمایه‌گذاری در بازار بورس به شمار می‌رود، مفهومی متفاوت با سودآوری در بازارهای دیگر مانند بازار ارز است؛ بازاری که فعالان آن معمولاً از طریق آموزش فارکس و با استفاده از خدمات بروکر فارکس در آن به معامله می‌پردازند. به طور کلی، درآمد سرمایه‌گذاران سهام عمدتاً از دو منبع اصلی تأمین می‌شود: یکی افزایش قیمت خود سهم در بازار و دیگری دریافت سود نقدی (یا همان سود تقسیمی) که شرکت‌ها به صورت دوره‌ای به سهامداران خود پرداخت می‌کنند.
دریافت سود سهام می‌تواند منبع درآمدی قابل توجه برای سرمایه‌گذاران باشد، گاهی حتی مهم‌تر از سود حاصل از افزایش قیمت سهم. به همین دلیل، بسیاری از سرمایه‌گذاران تمایل دارند سهام شرکت‌هایی را خریداری کنند که سود نقدی تقسیم می‌کنند، چرا که پرداخت منظم این سودها اغلب نشان‌دهنده ثبات مالی شرکت بوده و می‌تواند به رشد بلندمدت سبد دارایی آن‌ها کمک کند.
در ادامه، به بررسی دقیق‌تر عوامل گوناگونی خواهیم پرداخت که بر میزان سود سهام پرداختی توسط شرکت‌ها تأثیرگذارند. این عوامل می‌توانند شامل وضعیت داخلی شرکت، شرایط کلی بازار سهام، وضعیت کلان اقتصادی و سایر متغیرهایی باشند که بر رشد سرمایه‌گذاری و توانایی شرکت‌ها در تقسیم سود تأثیر می‌گذارند. شناخت و درک این عوامل برای سرمایه‌گذاران ضروری است تا بتوانند تصمیمات آگاهانه‌تر و هوشمندانه‌تری برای سرمایه‌گذاری‌های خود بگیرند.
سودسهام چیست؟
در بازار سرمایه، سود سهام یکی از مفاهیم اساسی است که برای سرمایه‌گذاران و تجار مهم است. سود سهام به میزان درآمدی اشاره دارد که یک شرکت به سهامداران خود پرداخت میکند. این پرداخت ممکن است به صورت پول نقد یا سهم اضافی انجام شود و معمولاً به صورت دوره‌ای انجام می‌شود، مثلاً هر سه ماه یا هر سال یکبار.
به عبارتی سود سهام به شرکت‌هایی اشاره دارد که بخشی از سود خالص خود را به سهامداران به صورت سود نقدی پرداخت می‌کنند. شرکت‌هایی که به صورت منظم سود تقسیم می‌کنند ممکن است برای سرمایه‌گذاران جذاب باشند زیرا از هر افزایش قیمت و همچنین درآمد سود استفاده می‌کنند.
به علاوه، سود سهام می‌تواند توجه زیادی از سرمایه‌گذاران حقیقی و همچنین مدیران دارایی جلب کند، زیرا سود منظم ممکن است نشانه‌ای از استحکام مالی باشد. در نهایت، برای اینکه یک شرکت قسمتی از سود خود را به سهامداران خود بازگرداند، ابتدا باید سود وجود داشته باشد؛ و تاریخچه طولانی مدت پرداخت سود ممکن است تاریخچه‌ی سوددهی شرکت را مشخص کند.
سودها معمولاً چهار بار در سال (سه ماهه) پرداخت می‌شوند، اما همچنین می‌توانند به صورت سالیانه، هر شش ماه یا ماهانه و یا هر زمانی که مناسب باشد، در صورت وجود “سودهای نامنظم”، پرداخت شوند.برای محاسبه‌ی عایدی سوددهی، سود سالیانه هر سهم را بر قیمت هر سهم تقسیم کنید.
سود سهام معمولاً توسط هیئت مدیره شرکت تصمیم‌گیری می‌شود و پس از تصویب، برنامه ایجاد سود سهام تعیین می‌شود. این برنامه شامل تاریخ اعلام سود، تاریخ ثبت، تاریخ ex-div (اولین روزی که سهم بدون حق شریک دریافت سود معامله می‌شود) و تاریخ پرداخت می‌شود. سپس، در طی تاریخ ex-div، سهام‌های شرکت معامله می‌شود و سود سهام به سهامداران ثبت شده در رکورد شرکت پرداخت می‌شود.
سود سهام برای سهامداران و سرمایه‌گذاران اهمیت زیادی دارد. اولاً، سود سهام نشان دهنده سلامت مالی شرکت است. شرکت‌هایی که به دوره‌های مداومی سود سهام پرداخت می‌کنند معمولاً سلامت مالی بالایی دارند و به طور معمول سودآوری مطلوبی دارند. ثانیاً، سود سهام به عنوان یک منبع درآمد ثابت برای سهامداران عمل میکند. درآمد استواری که از طریق سود سهام به دست می‌آید می‌تواند به ایجاد اعتماد بیشتر در سرمایه‌گذاران کمک کند و آن‌ها را در برنامه‌ریزی مالی خود یاری نماید.
به طور کلی سود سهام یکی از موارد اساسی برای درک عملکرد مالی یک شرکت است و برای سهامداران منبع مهمی از درآمد ثابت است. با درک دقیق تر در مورد تاریخچه و ساختار سود سهام، سرمایه‌گذاران می‌توانند تصمیمات خود را بهتر بر مبنای اطلاعات و دانش ارزیابی کنند و به بهره‌وری بیشتری از سرمایه‌گذاری خود برسند.
عایدی سهم = سود سالیانه هر سهم / قیمت هر سهم
سود سهام چیست؟
سود سهام چگونه کار می کند؟
سهامداران شرکت‌های سودده دارای گزینه‌ای هستند که بتوانند از پول اضافی (سود خالص) برای سرمایه‌گذاری مجدد در کسب‌وکار استفاده کنند یا این پول را به سهامداران به‌عنوان سود تقسیم کنند. پس از تأیید از سوی هیئت مدیره، شرکت آغاز به پرداخت سود میکند و تاریخ‌های مربوط به توزیع سود به سهامداران واجد شرایط را اعلام میکند.
مثال:
شرکت A مروری بر صورت‌های مالی سه‌ماهه خود میکند و با خوشحالی اعلام میکند که یک سهمیه سودآور در طول یک سه‌ماهه تجارتی فوق‌العاده انجام شده است. پس از دریافت تأیید از سوی هیئت مدیره، شرکت در تاریخ 1 آوریل اعلام میکند که یک پرداخت سود به سهامداران واجد شرایط در تاریخ 10 مه انجام خواهد شد.
همچنین به عموم اطلاع داده می‌شود که تاریخ ثبت و تاریخ بدون حق برای معامله‌گران اعلام خواهد شد. در تاریخ پرداخت، شرکت سود را پرداخت میکند و سهامداران آن را در حساب خود مشاهده خواهند کرد.
سود سهام چگونه کار میکند؟
چه سهامی سود می‌دهند؟
از دیدگاه کلی، دو نوع اصلی سهام وجود دارد، سهام رشد و سهام ارزش. سهام رشد اغلب انتخاب می‌کنند که سود خود را حفظ کرده و آن‌ها را برای سرمایه‌گذاری در کسب و کارهایی که به سرعت رشد می‌کنند، استفاده کنند، در حالی که سهام ارزش به شرکت‌هایی اطلاق می‌شود که ممکن است در منحنی رشد به یک سطح مسطح رسیده باشند.
سهام ارزش ممکن است احتمالاً سود دهند زیرا علیرغم موقعیت برجسته در بازار، فرصت‌های رشد آن‌ها ممکن است در زمان مورد نظر محدود شده باشد و استفاده کارآمد از سرمایه، توزیع آن به سهامداران به جای سرمایه‌گذاری مجدد خواهد بود. سهامداران سپس می‌توانند به دلخواه خود عمل کنند و تصمیم بگیرند که سود را چگونه سرمایه‌گذاری یا هزینه کنند.
اگرچه پرداخت سود به نظر یک مفهوم منطقی می‌آید، اما با ریسک‌های خود همراه است. زمانی که یک شرکت به پرداخت سود متعهد می‌شود، ممکن است بسیار دشوار باشد که به عقب بازگردد. زمانی که شرکت‌ها با درآمد ضعیف مواجه می‌شوند، ممکن است مجبور به کاهش یا لغو سود باشند. این می‌تواند یک سیگنال بسیار منفی به بازار ارائه دهد و می‌تواند تأثیر بالقوه‌ای نابسامان بر قیمت سهم آن داشته باشد اگر تعداد کافی از سرمایه‌گذاران نگران به فروش بپردازند.
بخش‌های سهام زیر حاوی تعداد زیادی سهام دارای سود می‌باشند:
- ابزارهای عمومی: تأمین‌کنندگان برق، آب و گاز طبیعی
- انرژی: تأمین‌کنندگان نفت و گاز طبیعی
- ارتباطات: ارائه‌دهندگان شبکه و خدمات بی‌سیم
- مصرفی‌ها: محصولات خانگی، دارو، مواد غذایی/نوشیدنی، تنباکو و الکل.
- املاک: صندوق‌های سرمایه‌گذاری املاک (REITs)، تجاری، مسکونی
معامله‌گران و سرمایه‌گذاران می‌توانند از ابزار فیلتر IG Stock Screener برای فیلتر کردن بازارهای سهام جهانی و بخش‌های خاص برای پیدا کردن بهترین سهام دارای سود استفاده کنند. فیلتر کنید بر اساس: میزان سرمایه‌گذاری، درآمد هر سهم (EPS)، عایدی سود و نسبت P/E معمولی به عنوان موارد دیگر.
سود سهام در تاریخ “پرداخت” مشخص شده توسط شرکت صادرکننده سود سهام پرداخت می‌شود، اما فقط به سهامداران واجد شرایط که سهم را قبل از “تاریخ بی‌حق سود” داشته‌اند پرداخت می‌شود. این فرایند به شرح زیر است:
۱. تاریخ اعلام: این تاریخ، زمانی است که هیأت مدیره انتقال قصد پرداخت سود را اعلام می‌کنند. به علاوه، هیأت مدیره تاریخ ثبت و تاریخ پرداخت را اعلام میکند.
۲. تاریخ بی‌حق سود: این اولین روزی است که سهم بدون حق دریافت سود معامله می‌شود. هر کسی که این روز یا بعد از آن سهم را خریداری کند، سود جدید را دریافت نمی‌کند، اما در صورت نگهداری سهم حداقل تا تاریخ بی‌حق سود بعدی، برای سودهای آینده واجد شرایط خواهد بود.
۳. تاریخ ثبت: تاریخ ثبت، تاریخی است که شرکت مشخص میکند که دقیقاً کدام سهامداران واجد شرایط برای دریافت سود هستند. دلیل اینکه تاریخ ثبت یک روز کاری پس از تاریخ بی‌حق سود است، این است که تسویه سهام دو روز (T+2) زمان می‌برد تا در دفاتر ثبت شرکت منعکس شود. بنابراین، کسانی که روز قبل از تاریخ بی‌حق سود سهم را داشته‌اند، به عنوان واجد شرایط برای دریافت سود در روز بعد از تاریخ بی‌حق سود ثبت می‌شوند.
۴. تاریخ پرداخت: این تاریخ است که پول به سهامداران شرکت پرداخت می‌شود و معمولاً چند هفته پس از تاریخ ثبت است.
تقویم سود سهام
چه چیزی مانع از خرید سهم قبل از تاریخ ex-div برای دریافت سود سهام و فروش سهم در تاریخ ex-div به منظور کسب سود سریع می‌شود؟
سرمایه‌گذاران در هنگام تحقیق درباره روش‌های ارزیابی قیمت سهم، به تعدادی از روش‌ها توجه می‌کنند. یکی از این روش‌ها مدل تخفیف سود سهام است که سودهای آینده را پیش‌بینی کرده و آن‌ها را به روز حال تخفیف داده تا به یک ارزش حال حاضر برسد. بنابراین، وقتی یک سود کمتر برای دریافت وجود دارد، بازار این مسئله را قیمت‌گذاری میکند، که باعث کاهش قیمت سهم در تاریخ ex-div می‌شود و تقریباً برابر با مقدار سود در هر سهم است.
مثال: شرکت X روز قبل از تاریخ ex-div با قیمت 10.20 دلار معامله می‌شود و در حال ارائه 0.20 دلار سود در هر سهم است. در تاریخ ex-div (اولین روزی که سهم بدون حق شریک دریافت سود معامله می‌شود)، قیمت سهم به احتمال زیاد در حدود 10.00 دلار معامله می‌شود تا اینکه شریک حق ندارد که 0.20 دلار اضافی دریافت کند.
در نتیجه، سود سهام یکی از عوامل اساسی در تحلیل و ارزیابی عملکرد یک شرکت است. این سودها نه تنها نشان دهنده سلامت مالی شرکت می‌باشند بلکه به عنوان یک منبع پایدار از درآمد برای سهامداران عمل می‌کنند.
با توجه به این نکته که سود سهام نشانگر عملکرد مالی و استحکام شرکت است، سرمایه‌گذاران باید با دقت و کنایه‌وری در مورد انتخاب سهام و تحلیل تاریخچه پرداخت سودها عمل کنند تا بهترین تصمیمات سرمایه‌گذاری را برای خود اتخاذ کنند.
