فارکس چیست؟ ساده ترین تعریف Forex

Mahdi Haghshenas

تاریخ آخرین بروزرسانی: 3 ژوئن 2023

فارکس چیست و توضیح مفهوم فارکس به صورت دقیق و کامل آنهم در یک پست به واقع کار دشواری است، اما تلاش میکنیم در اولین جلسه آموزشی اطلاعات مفیدی را در اختیار شما قرار دهیم. بازار فارکس یا بازار تبادلات ارز خارجی (Foreign Exchange) یکی از بزرگترین بازارهای مالی جهان است که در آن ارزهای مختلف کشورها به صورت الکترونیکی و به شکل دیجیتالی تجارت می‌شوند. نام "فارکس" از عبارت انگلیسی Foreign Exchange برگرفته شده است و به تبادل و معامله ارزهای خارجی اشاره دارد. فارکس یک بازار بین بانکی است که از طریق شبکه‌های الکترونیکی بین بانکی مانند EBS (Electronic Brokering Service) و Reuters Dealing وجود دارد. در این بازار، ارزهای مختلفی مانند دلار آمریکا، یورو، ین ژاپن، پوند بریتانیا و سایر ارزهای ملی با هم معامله می‌شوند. معامله در بازار فارکس به صورت زوج‌های ارزی انجام می‌شود. به این معنی که هر معامله شامل خرید یک ارز و فروش دیگری است. مثلاً زوج ارزی معروف EUR/USD به معنای خرید یورو و فروش دلار آمریکا است. معامله‌گران در فارکس تلاش می‌کنند با پیش‌بینی قیمت ارزها، از تغییرات نرخ ارز سود به دست آورند. مزیت اصلی بازار فارکس در این است که 24 ساعت در روز، 5 روز در هفته فعالیت دارد. این به معنای این است که معامله‌گران در هر زمانی که در دسترس باشند، می‌توانند معاملات خود را انجام دهند.

فارکس چیست؟

در این مقاله، ماهیت و چیستی بازار فارکس را به شما آموزش خواهیم داد. به صورت خیلی ساده، Forex بازاری است برای تبدیل ارز کشورهای مختلف به یکدیگر. در نظر داشته باشید که این بازار، مکان فیزیکی نداشته، بلکه مجموعه‌ای از اطلاعات و داده‌های ثبت شده از تبادلات ارز در سطح جهانی است. قیمت ارز کشورهای مختلف بر اساس اصل عرضه و تقاضا نسبت به یکدیگر تغییر کرده و همین نوسانات، امکان کسب درآمد از بازار فارکس را فراهم خواهد کرد. در این مقاله، گام به گام شکل گیری این بازار را توضیح خواهیم داد تا مطمئن شویم که به پاسخ سوال فارکس چیست دست خواهید یافت. در انتها نیز یک دوره رایگان و جامع برای آموزش فارکس و نحوه کسب سود، به شما معرفی خواهیم کرد.

در این مقاله، به طور کامل در مورد حجم معاملات در بازار فارکس و ساعات کاری آن به تفصیل بحث خواهیم کرد. در ادامه، برای بیان جزئیات بیشتر، یک متن آموزشی نیز ارائه داده شده است. حتماً متن آموزش را مطالعه کنید.

حقیقت بازار فارکس چیست؟

بازار فارکس در حقیقت یک بازار جهانی و یک بازار بین المللی است که به فرد یا افراد اجازه این را میدهد تا دور ارز یا دو واحد پولی یا دو کالا یا یک کالا و یک ارز ووو را بصورت مستقیم به هر مقدار که تمایل دارند معامله کنند.

سایت فارکس چیست؟

فارکس یا همان بازار تبادل ارز کشورهای مختلف، هیچگونه وبسایت مستقلی نداشته، بلکه مجموعه‌ی داده‌های مربوط به معاملات انجام شده است. این اطاعات از طریق ثبت نام در بروکرهای معتبر، قابل دسترسی است.

چکونه در فارکس ثبت نام کنیم؟

برای ثبت نام در فارکس از ایران، ابتدا باید یک کارگزار یا بروکر معتبر و فعال در ایران را انتخاب نمایید و سپس در بروکر، یک حساب معاملاتی باز کنید. پس از افتتاح حساب و تایید شدن این حساب، پلتفرم معاملاتی فارکس به صورت رایگان در اختیار شما قرار خواهد گرفت.

تقاوت بازار فارکس و بورس فارکس چیست؟

زمانی که از بازار فارکس صحبت میکنیم عموما در خصوص بازار مبادلات ارز ها و تقابل آنها باهم صحبت میکنیم اما شما در فارکس بخش دیگری را نیز دارید که به آن بورس فارکس میگوییم. در بورس فارکس شما قادر هستید تا سهام مورد نظر خودتان را در کشورهای دیگر را تحلیل و خرید و فروش کنید. همچنین بخشی برای معاملات نفت و فلزات گرانبها مانند طلا نیز در بازار فارکس موجود است.

بهترین روش معامله رمز ارزها در فارکس چیست؟

شما در فارکس قادر هستید که علاوه بر سهام و جفت های ارزی و نفت و فلزات گرانبها رمز ارزها یا ارزهای الکترونیک را نیز معامله کنید اما اینکه چطور باید این کار را انجام دهید بسیار مهم است.از آنجا که در بازار فارکس اهرم یا لوریج بسیار زیادی موجود است برای معامله ارزهای دیجیتال در فارکس باید از پایینترین لوریج استفاده شود.

نرم افزار معامله در بازار فارکس چیست؟

برای معامله در بازار فارکس نرم افزارهای بسیار زیادی موجود است که مهترین و پر استفاده ترین آنها نرم افزار متاتریدر میباشد. شما بوسیله نرم افزار متاتریدر قادر هستید تا بصورت مستقیم نه با سایت واسطه به بازار فارکس متصل شوید.

بازار فارکس چیست؟

فارکس چیه امروزه اسم فارکس بعنوان شغل اصلی یا کار دوم بسیار شنیده می‌شود. اگر شما نیز نام فارکس را شنیده‌اید، یقینا کنجکاو شده‌اید که بدانید فارکس چیست؟ تعاریف متفاوتی از فارکس توسط افراد حرفه‌ای و غیر حرفه‌ای ارائه می‌شود که گاها این تعاریف ناکامل یا بسیار گیج کننده است. ما در این آموزش به شما خواهیم گفت که به واقع بورس فارکس چیست. فارکس در معنای لغوی یعنی بازار تبادل ارزها یا بیان ساده‌تر: فارکس یک بازار جهانی است که به فرد اجازه می‌دهد دو ارز یا واحد پولی را در برابر یکدیگر معامله کند. در بورس فارکس، اگر پیشبینی کنید که ارزش یک ارز در مقابل ارز دیگر قویتر خواهد شد، اقدام به خرید این ارز خواهید کرد و در آخر اگر تحلیل و پیشبینی شما درست باشد، در این خرید سود خواهید کرد.

کسب درآمد از فارکس

برای درک بهتر به مثالی از تبادل دو ارز در بازار واقعی اشاره میکنیم. اگر به کشور دیگری سفر کرده باشید، پس از پیاده شدن از هواپیما در کشور مقصد ابتدا باید پول خود را به پول رایج آن کشور تبدیل کنید. برای این کار باید به غرفه‌ای به نام صرافی مراجعه کنید و در این غرفه‌ها معمولا تابلوهایی قرار دارد که قیمت هر ارز را نشان میدهد. قیمتی که برای هر ارز مشاهده میکنید، نرخ تبدیل ارز است. نرخ تبدیل، نسبت قیمت دو واحد پولی دو کشور مختلف است. حال اگر شما دلار داشته باشید و به ژاپن سفرکرده باشید، باید این دلار به ین ژاپن تبدیل کنید. اگر روی تابلو ببینید که نوشته شده است 1 دلار برابر است با 10 ین و شما ده دلار داشته باشید، مسلما خوشحال خواهید شد و به سرعت 10 دلار را با 100 ین عوض خواهید کرد. یعنی شما دلار را فروخته‌اید و در مقابل، ین خریده‌اید، بنابراین: دو ارز را با یکدیگر تبادل کرده‌اید. بازار فارکس دقیقا مشابه همین است و به همین صورت ارزها را در مقابل یکدیگر مبادله خواهید کرد. حال به اصطلاح معاملاتی فارکس اگر یک آمریکایی باشید و به ژاپن بروید شما دلار آمریکا را فروخته‌اید و ین ژاپن خریده‌اید و اگر به طور معجزه آسایی هنگام ترک ژاپن همچنان در جیب خود ین داشته باشید (توکیو شهر گرانی است): در فرودگاه هنگام ترک ژاپن مجددا به صرافی مراجعه خواهید کرد و می‌بینید هم اکنون که شما قصد فروش ین و خرید دلار را دارید، ارزش دلار کمتر شده است و شما می‌توانید در مقابل ین خود دلار بیشتری دریافت کنید. این تغییرات در نرخ ارز است که به شما اجازه می دهد در بازار فارکس کسب درآمد کنید.

سایت اصلی فارکس چیست؟

یکی از سوالاتی که عموما از ما پرسیده می‌شود، این است که سایت اصلی فارکس چیست. نکته اینجاست که این بازار نه مکان فیزیکی داشته و نه سایت مستقلی دارد. بلکه Forex مجموعه‌ای از اطلاعات در خصوص خرید و فروش جفت ارزهای مختلف است. بنابراین، سایت مستقل و اصلی برای فارکس وجود نداشته، بلکه باید به واسطه‌ی بروکرها، به این اطلاعات و بازار دسترسی پیدا کرد. در آخر مقاله، مراحل ثبت نام در فارکس را شرح خواهیم داد.

بورس فارکس چیست؟

در حقیقت، بازار فارکس یا همان بورس فارکس، آنچنان هم چیز پیچیده‌ای نیست. فارکس برگرفته از Foreign Exchange به معنی تبادل ارز خارجی که به اختصار Forex گفته می‌شود. همانطور که از نام آن پیداست در این بازار برابری ارزهای خارجی مختلف را می توان در برابر هم معامله کرد. در حال حاضر بازار فارکس بزرگترین بازار دنیاست که روزانه تیلیاردها دلار سرمایه در این بازار جابجا می‌شود. بازار مبادله ارز که معمولاا به عنوان “فارکس” یا “FX” شناخته می‌شود و بزرگترین بازار مالی در جهان است. بازار FX یک بازار جهانی و بدون مرکزیت است. یعنی هیچ مرکز فیزیکی در دنیا نداشته و در آن واحدهای پولی جهان دست به دست مبادله می‌شوند. نرخ تبدیل ارز هر ثانیه تغییر کرده، بنابراین یک بازار دائما گداخته و جاری است. مثال بالا که به تبادل ارز فیزیکی در صنعت گردشگری و تجارت بین المللی اشاره کردیم، درصد بسیار کمی از بازار تبادل ارز را پوشش می‌دهد. بیشترین میزان تبادل ارز در بازار ارز جهانی به مقاصد سفته‌بازی و نوسان‌گیری خرید (و فروش) می‌شود. معامله گران ارز (که به عنوان نوسانگیر ارز نیز شناخته می‌شوند) اقدام به خرید ارز کرده، به این امید که در آینده بتوانند آنها را با قیمت بالاتری بفروشند. در مقایسه با حجم کم 22.4 میلیارد دلاری روزانه بورس اوراق بهادار نیویورک (NYSE) حجم 6.6 تریلیون دلاری بازار ارز در روز حجم معامله غول پیکری به نظر می رسد. دقت کنید، تریلیون! بیایید با استفاده از تصویر گرافیکی هیولا ها ابعاد موضوع را بهتر درک کنیم… [elementor-template id="52272"]

مقایسه حجم معاملات در بازار فارکس و بورس نیویورک

بیایید در ادامه مبحث فارکس چیست مقایسه ساده‌ای انجام دهیم. بزرگترین بازار سهام جهان، بورس اوراق بهادار نیویورک NYSE بوده و روزانه حجم معامله‌ای در حدود 22.4 میلیارد دلار دارد. اگر ما از یک هیولا برای نشان دادن بورس نیویورک استفاده کنیم، تصویر اینگونه خواهد بود.

این تصویر بسیار ترسناک خواهد بود چرا که به نظر میرسد که این بازار بسیار بزرگ و تعیین کننده است. اگر اهل هیجان هستید و این بزرگی برای شما جذاب است در ادامه همراه ما باشید. امروزه در این ایران از رادیو، تلویزیون، شبکه‌های اجتماعی حتی در کوچه و خیابان و بازار از افراد متخصص و غیر متخصص اسم و صحبتی از بورس را می‌شنویم. شاید این تصور ایجاد شود که بازار بورس ایران بازار بزرگی است که این همه سر و صدا راه انداخته است، اما باید بدانید بازار بورس ایران در مقابل بازار بورس نیویورک بسیار کوچک و ناچیز است. حال اگر بازار بورس نیویورک را با بازار جهانی فارکس مقایسه کنیم، پی به بزرگی واقعی بازار بورس فارکس خواهید برد. دوباره تصویر هیولا بازار بورس نیویورک را نگاه کنید، حال در تصویر زیر مقایسه آن با بازار جهانی فارکس را مشاهده کنید:

میبینید بازار بورس نیویورک به آن بزرگی هیچ شانسی در رقابت با بازار فارکس ندارد. نمودار میانگین حجم معاملات روزانه بازار فارکس، بورس اوراق بهادار نیویورک بورس توکیو و بورس لندن را نگاه کنید:

بازار فارکس بیش از 200 برابر بزرگتر است! بسیار عظیم است! اما صبر کنید. یک نکته این وسط وجود دارد! و آن هم حجم حقیقی معاملات در بازار فارکس است.

حجم حقیقی معاملات

تا اینجا کمی با فارکس چیست و حجم معاملات در بازار فارکس آشنا شدید. نوبت به بررسی حجم حقیقی معاملات در بازار فارکس رسیده است. این رقم عظیم 6.6 تریلیون دلاری، کل بازار ارز جهانی را شامل می‌شود. اما بازار “لحظه‌ای” که بخشی از بازار ارز است و بیشتر معامله گران ارز شامل این بازار هستند، کمتر از 2 تریلیون دلار در روز است. همچنین اگر فقط می‌خواهید حجم معاملات روزانه معامله گران خرد را حساب کنید (منظور فعالان خرد در بازار فارکس است)، حتی کمتر از این میزان است. تعیین میزان دقیق بخش معاملات خرد بازار فارکس بسیار دشوار است، اما تخمین زده می‌شود که چیزی در حدود 3-5٪ از حجم کل معاملات روزانه فارکس باشد. یعنی حدود 200-300 میلیارد دلار (شاید حتی کمتر). همانطور که میبیند بازار فارکس بزرگ است، اما نه به آن بزرگی که میخواهند به ما نشان دهند. جمله انرژی زای “فارکس 6.6 تریلیون دلار است!” را باور نکنید. این رقم عظیم به نظر چشمگیر می‌آید، اما کمی گمراه کننده است. ما دوست نداریم غلو کنیم، ما فقط مقدار واقعی آن را می‌گوییم.

گذشته از اندازه آن، این بازار بندرت نیز بسته می شود! بعبارتی تقریباا بصورت شبانه روزی باز است. بازار فارکس 24 ساعت شبانه روز و 5 روز هفته باز است و فقط آخر هفته‌ها تعطیل است. بنابراین برخلاف بازارهای سهام یا اوراق قرضه، بازار فارکس در پایان هر روز کاری بسته نمی شود. در واقع، معاملات فقط به مراکز مالی مختلف در سراسر جهان انتقال می‌یابند.

بازار فارکس یک بازار 24 ساعته

روز معاملاتی در بازار فارکس با بیدار شدن معامله گران در اوکلند/ ولینگتون استرالیا شروع می‌شود. سپس به سیدنی، سنگاپور، هنگ کنگ، توکیو، فرانکفورت، لندن و سرانجام به نیویورک می‌رود و مجدد معاملات دوباره در ولینگتون آغاز می‌شود!

تاریخچه فارکس

بازار فارکس (forex) با الگوبرداری از بازار بورس و بازار بورس در پی گسترش بازارهای سنتی اولیه به وجود آمده‌اند. بنابراین:

بازار سنتی

به طور مثال در گذشته دور، کشاورز گندم را تولید می‌کرد و به آسیابان می‌فروخت. آسیابان آرد را به نانوا و در آخر نانوا نان را به مصرف کننده می‌فروخت. از آنجایی که واسطه‌گری قدمتی دیرینه داشته، در آن زمان نیز واسطه‌هایی وجود داشتند که گندم را از کشاورز خریداری کرده و وقتی قیمت بالاتر می‌رفت، گندم را به آسیابان می‌فروختند. در واقع این افراد نه مثل کشاورز تولید کننده بودند، نه مثل خریداران مصرف کننده. بلکه فقط کالایی را می‌خریدند که از فروش آن سود کنند. این افراد سرمایه بلا استفاده‌ای داشتند که می‌خواستند آن را افزایش دهند.

بازار بورس اولیه

پس از سال ها مشکلاتی چون انبار کردن کالا تا زمان افزایش قیمت و خوابانیدن سرمایه به مدت طولانی باعث شد تا سرمایه داران نوعی دیگر از بازار را به وجود آورند. به طور مثال فردی طلایی را از شهر دیگری خریداری می‌کرد و پس کمی تغییرات آن را به قیمت بالاتر می فروخت. در این حالت نیاز به انبار کردن کالا و خوابانیدن سرمایه نبود. پس سرمایه داران سرمایه خود را به این فرد میدادند و در مقابل، قراردادی می‌بستند که به ازای مثلا هر ۱۰۰ دینار طلا، نصف سود را شریک شوند. به مرور افراد بیشتری مشتاق این نوع کسب درآمد شدند و در مقابل سرمایه برگه‌ای بعنوان مشارکت دریافت می‌کردند.

ظهور بازار بورس

به مرور زمان، بازارهای بورس اولیه به صورت قانونی درآمد و دولتمردان با وضع قوانین این بازار را هدفمند کردند. تولیدکنندگان با افزایش سرمایه کسب کار خود را رونق میدادند و سرمایه گذارانی که خود توان تولید نداشتند، در سود و زیان تولید کننده شریک می‌شدند. امروزه بازار بورس در تمام جهان گسترش پیدا کرده و در هر کشوری، سرمایه داران می‌توانند با حمایت از تولید داخلی در بازار بورس شرکت کنند که موقعیت خوبی برای افزایش سرمایه نیز هست.

پیدایش فارکس یا همان Forex Market

بازار فارکس برخلاف بازار بورس، هیچ بازار فیزیکی متمرکزی نداشته و فقط در پلتفرم‌های تجاری قابل معامله است. بازار جهانی ارز از سال ۱۹۷۱ میلادی ساختاری به صورت منسجم یافته شکل گرفت و از سال ۱۹۹۸ میلادی با توجه به پیشرفت تکنولوژی، روند رشد و توسعه آن آغاز شد. همانطور که از نام Forex پیداست، در این بازار برابری ارزهای خارجی در مقابل یکدیگر معامله شده و ضریب تبادل این معاملات براساس میزان عرضه و تقاضا میان معامله گران تعیین می‌شود. نرخ مبادلات ارزی در بازار فارکس به عنوان مرجعی برای انجام معاملات بین المللی در تمام زمینه‌های اقتصادی مربوطه است. عمده ترین و تاثیرگذارترین افراد در بازار فارکس بانک‌های مرکزی، موسسات مالی بزرگ، بانک‌های تجاری، شرکت‌های سرمایه گذاری، صرافی‌ها و سفته بازان حقیقی هستند.

کارگزار و نهادهای نظارتی

ماهیت غیر متمرکز بازار فارکس باعث شکل گیری کارگزار و قوانین بین المللی در این بازار شده است. در واقع معامله گران هم بعنوان خریدار هم فروشنده در این بازار فعالیت دارند و کارگزاران رابط بین خریداران و فروشندگان در این بازار هستند که از طریق یک کانال بین بانکی این تراکنش ها را انجام می دهند. کارگزاری ها یا همان بروکر های فارکس تحت نظر نهاد‌های نظارتی (رگولاتوری) فعالیت می‌نمایند. با توجه به ماهیت غیر متمرکز بازار فارکس، این سازمان‌ها با وضع قوانین و پیگیری فعالیت‌های کارگزاران، سعی دارند از بروز مشکلات و تخلفات گوناگون توسط آن‌ها جلوگیری نمایند. لازم به ذکر است که خود این نهادها، تحت نظارت دستگاه اقتصادی کشورهای مبدأ هستند. امروزه سازمان‌های نظارتی زیادی در اقصی نقاط جهان مشغول فعالیتند که مهم ترین آن ها عبارتند از:

NFA (آمریکا)
FCA (انگلستان)
FINMA (سوئیس)
BaFin (آلمان)
Mifid (اتحادیه اروپا)
ASIC (استرالیا)
FMA (نیوزلند)
CySEC (قبرس)

ایزو کدها ISO و نمادها

نمادها علامت های اختصاری هستند که سازمان استاندارد جهانی (ISO) برای ارزها، شاخص ها و کالاهای اساسی معین نموده است. این نماد ها معمولا سه حرفی هستند.در بازار فارکس این سه حرف طبق قائده زیر تعین می شوند:

دو حرف اول: نماد علامت اختصاری کشور مربوطه
حرف سوم: نماد یا حرف اول ارز مربوطه

کاربردی ترین نمادها:

دلار ایالات متحده امریکا United States Dollar USD
یورو اتحادیه اروپا European Union Euro EUR
ین ژاپن Japanese Yen JPY
پوند انگلستان Pound Sterling GBP
فرانک سوئیس Swiss Franc CHF
دلار استرالیا Australian Dollar AUD
دلار کانادا Canadian Dollar CAD
یک اونس طلا Gold ounce XAU
یک اونس نقره Silver ounce XA

ثبت نام در فارکس از ایران

همانگونه که تا کنون متوجه شدید، بازار فارکس نه سایت و نه مکان فیزیکی نداشته و برای ثبت نام در فارکس باید ابتدا یک بروکر انتخاب کنید. بروکرها، همانند کارگزارن بورس ایران، دسترسی شما به دارایی‌های مختلف این بازار را فراهم کرده و به شما اجازه می‌دهند تا وارد این دنیای بزرگ شوید. برای ثبت نام در فارکس از ایران، ابتدا باید یک کارگزار معتبر و مطمئن انتخاب کرده و در آن، حساب معاملاتی باز کنید. بهتر است ابتدا مقاله‌ی بروکر فارکس را مطالعه نمایید. در نظر داشته باشید که این بازار بزرگ، بسیار پرریسک بوده و اگر دانش کافی نداشته باشید، امکان از دست رفتن سرمایه وجود دارد. بنابراین، پس از اینکه بروکر خود را انتخاب کردید، حتما دوره آموزش فارکس را دنبال کنید تا دانش کافی را کسب کرده و با رسیدن به مرحله‌ی تریدر حرفه‌ای، درآمد دلاری برای خود ایجاد کنید.