تا حالا شده بعد از یک معامله، با خودتون بگید: “کاش یک ساعت زودتر (یا دیرتر) وارد میشدم!” یا “اگه میدونستم قیمت تا اینجا بالا میره، حتماً میفروختم!” این حسرت، یکی از بزرگترین دردهای هر تریدریه. در دنیای پرنوسان بازارهای مالی، زمانبندی ورود و خروج، حکم طلا رو داره. اما اگه ابزاری وجود داشت که به شما اجازه میداد “به گذشته نگاه کنید” و بهترین قیمت رو برای معاملهتون انتخاب کنید؟ اینجا جاییه که مفهوم Lookback یا گزینههای نگاه به گذشته وارد میشه. این گزینهها، که شاید کمتر اسمشون رو شنیده باشید، راه حلی جذاب اما به شدت پیچیده برای همین مشکل ارائه میدن. البته، قبل از اینکه هیجانزده بشید، باید بگم طبق تجربه من، Lookback برای هر کسی و هر بازاری مناسب نیست؛ مخصوصاً برای تریدرهای خردهپا در فارکس. اما درک این ابزار پیشرفته، دید شما رو نسبت به عمق و پیچیدگی بازارهای مالی و ابزارهای مشتقه متحول میکنه و شما رو یک قدم جلوتر از بقیه قرار میده.
نقشه راه مقاله
آنچه در این تحلیل جامع یاد میگیرید:
- Lookback چیست و چرا یک ابزار خاص در بازارهای مالی است.
- تفاوتهای کلیدی بین گزینههای Lookback با نوسان ثابت و شناور.
- چرا این گزینهها پیچیده و گرانقیمت هستند و در کدام بازارها کاربرد دارند.
- مثالهای کاربردی برای روشن شدن مکانیسم سود و زیان.
- و اینکه آیا این ابزار پیشرفته، جایی در استراتژی معاملاتی شما دارد یا خیر.
Lookback چیست و چرا تریدرهای حرفهای به آن نگاه میکنند؟
همونطور که از اسمش پیداست، گزینه Lookback به شما این امکان رو میده که به “گذشته” قیمت دارایی پایه در طول عمر قرارداد نگاه کنید و بهترین قیمت رو برای اجرای معاملهتون انتخاب کنید. تصور کنید یک قرارداد آپشن خرید (Call Option) دارید. به جای اینکه مجبور باشید در زمان سررسید با قیمت فعلی بازار معامله کنید، Lookback به شما اجازه میده بالاترین قیمتی که دارایی در طول دوره قرارداد تجربه کرده رو به عنوان قیمت خریدتون در نظر بگیرید! یا برای یک آپشن فروش (Put Option)، میتونید پایینترین قیمت رو انتخاب کنید. این یعنی عملاً پشیمانی از “انتخاب زمان اشتباه” رو به حداقل میرسونید.
اما اینجا یک نکته مهم وجود داره: این گزینهها “خارج از بورس” (Over-The-Counter یا OTC) معامله میشن. یعنی چی؟ یعنی شما نمیتونید مثل سهام یا جفتارزهای فارکس، به راحتی اونها رو در پلتفرمهای معمولی پیدا کنید و بخرید. اینها قراردادهای سفارشی و پیچیدهای هستن که معمولاً بین موسسات مالی بزرگ یا شرکتهایی با نیازهای خاص (مثل شرکتهای نفتی که با نوسانات شدید قیمت سروکار دارن) بسته میشن. طبق تجربه من، همین ماهیت OTC بودن و پیچیدگیهای قیمتگذاری، باعث میشه Lookback از دسترس تریدرهای خرد دور بمونه. البته، گزینههای Lookback میتونن به صورت اروپایی (فقط در سررسید قابل اجرا) یا آمریکایی (در هر زمان قبل از سررسید قابل اجرا) هم باشن، اما ماهیت “نگاه به گذشته” اونهاست که اصلیترین مزیت رو ایجاد میکنه.
فهم عمیقتر گزینههای Lookback: مزایا و چالشها
گزینهی Lookback، که بعضیها بهش “گزینه نگاه به گذشته” هم میگن، در واقع یک راه حل هوشمندانه برای مشکل زمانبندی ورود و خروج از بازاره. شما به عنوان خریدار این گزینه، بعد از خرید قرارداد، میتونید مسیر قیمتی دارایی پایه رو در طول یک بازه زمانی مشخص “زیر نظر بگیرید”. بعدش چی؟ بر اساس بهترین قیمتی که دارایی در اون دوره داشته، گزینه رو اجرا میکنید. این یعنی دیگه لازم نیست نگران این باشید که آیا الان بهترین زمان برای ورود به بازار یا خروج از اونه؛ Lookback خودش این کار رو براتون انجام میده.
چیزی که اکثر تریدرها نادیده میگیرند، اینه که این مزیت بزرگ، هزینه کمی نداره. گزینههای Lookback به شدت گرانقیمت هستن. چرا؟ چون ریسک فروشنده رو به شدت بالا میبرن. فروشنده باید ریسک انتخاب بهترین قیمت توسط شما رو بپذیره، و این ریسک رو با دریافت حق بیمه (Premium) بالا جبران میکنه.
این گزینهها معمولاً از نوع تسویه نقدی (Cash Settled) هستن. یعنی در زمان اجرا، شما دارایی پایه رو دریافت نمیکنید، بلکه تفاوت نقدی بین قیمت انتخابی شما و قیمت توافق شده رو به عنوان سود دریافت میکنید. فروشندگان گزینههای Lookback، قیمت رو بر اساس نوسانات انتظاری بازار و میزان تقاضا برای این نوع گزینهها محاسبه میکنن. اگه سود نقدی شما از هزینه اولیه گزینه بیشتر باشه، شما برنده هستید؛ در غیر این صورت، ضرر میکنید.
در صنعت مالی، به خصوص در بازارهایی مثل کالاها (نفت، طلا) که نوسانات شدید دارن، Lookback میتونه ابزاری قدرتمند برای کاهش ریسک و افزایش سودآوری باشه. مثلاً یک شرکت نفتی که نیاز به خرید نفت در آینده داره، میتونه با استفاده از Lookback، مطمئن بشه که حتی اگه قیمتها بالا برن، بهترین قیمت ممکن رو در طول دوره قرارداد برای خریدش انتخاب کرده.
Lookback نوسان ثابت در مقابل Lookback نوسان شناور: کدام یک برای شماست؟
حالا که با مفهوم کلی Lookback آشنا شدید، وقتشه که دو نوع اصلی اون رو بررسی کنیم: نوسان ثابت (Fixed Strike) و نوسان شناور (Floating Strike). این تفاوت، قلب مکانیسم عملکردی Lookback رو تشکیل میده و درک اون برای هر تریدر حرفهای ضروریه.
| ویژگی | Lookback نوسان ثابت (Fixed Strike) | Lookback نوسان شناور (Floating Strike) |
|---|---|---|
| هدف اصلی | حل مشکل “بهترین زمان خروج” از بازار | حل مشکل “بهترین زمان ورود” به بازار |
| قیمت نوسان (Strike Price) | در زمان خرید قرارداد، ثابت و مشخص میشود. | در زمان سررسید قرارداد، به صورت خودکار بر اساس بهترین قیمت دارایی پایه در طول عمر قرارداد تنظیم میشود. |
| مکانیزم سودآوری (Call Option) | شما میتوانید بالاترین قیمت دارایی پایه در طول عمر قرارداد را انتخاب کنید و سود شما از تفاوت آن با قیمت نوسان ثابت محاسبه میشود. | قیمت نوسان به پایینترین قیمت دارایی پایه در طول عمر قرارداد تنظیم میشود. سود شما از تفاوت قیمت بازار در سررسید و این قیمت نوسان شناور محاسبه میشود. |
| مکانیزم سودآوری (Put Option) | شما میتوانید پایینترین قیمت دارایی پایه در طول عمر قرارداد را انتخاب کنید و سود شما از تفاوت قیمت نوسان ثابت با آن محاسبه میشود. | قیمت نوسان به بالاترین قیمت دارایی پایه در طول عمر قرارداد تنظیم میشود. سود شما از تفاوت این قیمت نوسان شناور و قیمت بازار در سررسید محاسبه میشود. |
به زبان ساده، در Lookback با نوسان ثابت، شما یک قیمت ورود یا خروج اولیه دارید، اما به شما اجازه داده میشه که بهترین قیمت رو در طول دوره قرارداد “انتخاب” کنید. این بیشتر برای کسانی مناسبه که میخوان سودشون رو به حداکثر برسونن یا ضررشون رو به حداقل. اما در Lookback با نوسان شناور، خودِ قیمت نوسان شما، بر اساس بهترین عملکرد بازار در طول دوره، تنظیم میشه. این نوع بیشتر برای کسانی کاربرد داره که میخوان از نوسانات شدید بازار به نفع خودشون استفاده کنن و نقطه ورود یا خروج بهینه رو به صورت پویا داشته باشن.
مثالهای عملی برای درک بهتر Lookback
برای اینکه این مفاهیم کمی ملموستر بشن، بیایید با چند مثال عملی قضیه رو روشن کنیم. تصور کنید یک قرارداد گزینهی سه ماهه روی سهمی دارید که در طول این سه ماه، بالاترین قیمت ۶۰ دلار و پایینترین قیمت ۴۰ دلار رو تجربه کرده.
مثال ۱: سهم در پایان قرارداد با قیمت شروع (۵۰ دلار) بسته میشود.
فرض کنید سهم در ابتدای قرارداد ۵۰ دلار بوده و در پایان دوره سه ماهه هم دقیقاً با همان قیمت ۵۰ دلار بسته شده. مسیر قیمتی سهم در طول این مدت، بالا و پایینهای زیادی داشته، اما در نهایت به نقطه شروع برگشته.
- برای Lookback نوسان ثابت (با قیمت نوسان ۵۰ دلار):
- شما به عنوان خریدار گزینه Call، میتونید بالاترین قیمت ۶۰ دلار رو در طول دوره انتخاب کنید.
- سود شما: ۶۰ دلار (بهترین قیمت) – ۵۰ دلار (قیمت نوسان ثابت) = ۱۰ دلار.
- برای Lookback نوسان شناور (با قیمت نوسان متغیر):
- قیمت نوسان برای گزینه Call به پایینترین قیمت ۴۰ دلار در طول دوره تنظیم میشه.
- سود شما: ۵۰ دلار (قیمت سهم در سررسید) – ۴۰ دلار (قیمت نوسان شناور) = ۱۰ دلار.
همانطور که میبینید، در این سناریو، سود برای هر دو نوع گزینه یکسان است، چون سهم به همان اندازه افزایش و کاهش یافته و به نقطه شروع برگشته.
مثال ۲: سهم در پایان قرارداد با سود (۵۵ دلار) بسته میشود.
حالا فرض کنید سهم در پایان قرارداد با قیمت ۵۵ دلار بسته شده، یعنی ۵ دلار سود خالص نسبت به قیمت اولیه.
- برای Lookback نوسان ثابت (با قیمت نوسان ۵۰ دلار):
- باز هم شما بالاترین قیمت ۶۰ دلار رو انتخاب میکنید.
- سود شما: ۶۰ دلار (بهترین قیمت) – ۵۰ دلار (قیمت نوسان ثابت) = ۱۰ دلار.
- برای Lookback نوسان شناور (با قیمت نوسان متغیر):
- قیمت نوسان برای گزینه Call به پایینترین قیمت ۴۰ دلار تنظیم میشه.
- سود شما: ۵۵ دلار (قیمت سهم در سررسید) – ۴۰ دلار (قیمت نوسان شناور) = ۱۵ دلار.
در این حالت، Lookback نوسان شناور سود بیشتری رو برای شما به ارمغان آورده، چون قیمت نوسان رو بر اساس پایینترین نقطه بازار تنظیم کرده و شما از افزایش قیمت تا سررسید بهرهمند شدید.
مثال ۳: سهم در پایان قرارداد با ضرر (۴۵ دلار) بسته میشود.
در سناریوی آخر، فرض کنید سهم در پایان قرارداد با قیمت ۴۵ دلار بسته شده، یعنی ۵ دلار ضرر خالص.
- برای Lookback نوسان ثابت (با قیمت نوسان ۵۰ دلار):
- شما همچنان بالاترین قیمت ۶۰ دلار رو انتخاب میکنید.
- سود شما: ۶۰ دلار (بهترین قیمت) – ۵۰ دلار (قیمت نوسان ثابت) = ۱۰ دلار.
- برای Lookback نوسان شناور (با قیمت نوسان متغیر):
- قیمت نوسان برای گزینه Call به پایینترین قیمت ۴۰ دلار تنظیم میشه.
- سود شما: ۴۵ دلار (قیمت سهم در سررسید) – ۴۰ دلار (قیمت نوسان شناور) = ۵ دلار.
این مثالها نشون میدن که چطور بسته به نوع Lookback و حرکت نهایی قیمت، سودآوری شما میتونه متفاوت باشه. چیزی که مهمه اینه که در هر سه سناریو، Lookback به شما کمک کرده تا از نوسانات بازار به نفع خودتون استفاده کنید، حتی وقتی قیمت نهایی به ضرر شما تموم شده باشه.
سوالات متداول درباره Lookback
منبع: اینوستپدیا
5/5 – (12 امتیاز)