اسپن مارجین: تعریف، چگونگی کارکرد و مزایا

سید محمد رضا

تاریخ آخرین بروزرسانی: 8 ژوئن 2023

اسپن مارجین با توجه به ارزیابی کلی ریسک یک روزه برای حساب معاملاتی فارکس و دیگر بازارهای مالی، نیازمندی‌های مارجین را تعیین می‌کند. محاسبهٔ اسپن مارجین با استفاده از آرایه‌های ریسک و سناریوهای ریسک مدلسازی شده و توسط الگوریتم‌های پیچیده پردازش و تجزیه و تحلیل می‌شود. ورودی‌های اصلی به این مدل‌ها شامل قیمت‌های استرایک، نرخ بهره بدون ریسک، تغییرات در قیمت های اوراق مبنا، تغییرات در ولاتیلیته و کاهش در زمان انقضای قراردادها هستند. نویسندگان آپشن و فیوچر موظف هستند که مبلغ کافی از مارجین را در حساب خود داشته باشند تا خسارات پتانسیلی را پوشش دهند. بسیاری از بازارهای مشتقات امروز، اسپن مارجین را به کار می‌برند، اما همه این بازارها به طور لزومی از این سیستم استفاده نمی‌کنند.

اسپن مارجین چیست؟

اسپن مارجین با استفاده از تجزیه و تحلیل استاندارد شدهٔ پورتفولیو از ریسک (SPAN) محاسبه می‌شود که یکی از سیستم‌های پیشرو در بسیاری از بازارهای آپشن و فیوچر در سراسر جهان به‌کار گرفته شده است. SPAN برای تعیین نیازمندی‌های مارجین، بر اساس ارزیابی کلی (پورتفولیو کل) ریسک یک روزه برای حساب تریدر تعیین می‌شود. با استفاده از اسپن مارجین، تریدرها می‌توانند از محدودیت‌های مارجین که توسط بروکرها تعیین شده‌اند، جلوگیری کنند و به اندازه کافی مارجین برای ترید کردن انواع مختلفی از ابزارهای مالی داشته باشند. با این حال، باید توجه داشت که اسپن مارجین ممکن است در برابر تغییرات بازار و حجم معاملات ناپایدار شود و به عنوان یک ابزار تخمینی برای محاسبه مارجین باید با هوشمندی و دقت استفاده شود.

فهم مفهوم اسپن مارجین

مارجین آپشن به پولی اطلاق می‌شود که یک تریدر باید در حساب خود واریز کند تا بتواند در بازار آپشن تجارت کند. این با مارجینگ سهام یکی نیست. مارجین سهام در واقع یک وام است که بروکر شما به شما قرض می‌دهد تا بتوانید با سرمایهٔ کمتر، بیشتر از سهام خریداری کنید. این درحالی است که مارجین آپشن روی فیوچر، مبلغ سپردهٔ عملکردی است که به دلیل نگهداشتن آن در قالب بلیت‌های خزانهٔ دولتی کوتاه مدت (T-bills) بهره می‌دهد. نویسندگان آپشن و فیوچر موظف هستند که مبلغ کافی از مارجین را در حساب خود داشته باشند تا خسارات پتانسیلی را پوشش دهند. سیستم SPAN با الگوریتم‌های خود، مارجین هر پوزیشن در پورتفولیوی مشتقات و ابزارهای فیزیکی را به حداقل نیازمندی‌های محاسبه‌شدهٔ بهترین حرکت یک روزه تعیین می‌کند. این با استفاده از آرایه‌ای از ریسک، که سود یا زیان هر قرارداد را در شرایط مختلف مشخص می کند، محاسبه می‌شود. این شرایط به عنوان سناریوی ریسک نامیده می‌شوند و سود (یا ضرر) را با توجه به تغییرات قیمت، تغییر ولاتیلیته و کاهش زمان انقضای قرارداد سنجیده می‌کند. ورودی‌های اصلی به این مدل‌ها شامل قیمت استرایک، نرخ بهره بدون ریسک، تغییرات در قیمت های اوراق مبنا، تغییرات در ولاتیلیته و کاهش زمان انقضای قرارداد هستند. پس از محاسبهٔ مارجین هر پوزیشن، سیستم می‌تواند مارجین اضافی در پوزیشن‌های موجود را به پوزیشن‌های جدید یا پوزیشن‌های موجود که کمبود مارجین دارند منتقل کند.

اسپن مارجین

سیستم اسپن

برای نویسندگان آپشن، نیازمندی‌های اسپن مارجین برای آپشن های فیوچر، یک سیستم منطقی و بهتر از سیستم‌های استفاده شده در صرافی‌های آپشن سهام است. با این حال، باید تأکید کرد که همهٔ کارگزاری‌ها حداقل مارجین‌های SPAN را به مشتریان خود ارائه نمی‌دهند. اگر جدی هستید دربارهٔ تجارت آپشن های فیوچر هستید، شما باید به دنبال یافتن یک کارگزار باشید که حداقل مارجین‌های SPAN را برای شما فراهم کند. زیبایی سیستم SPAN در این است که پس از محاسبهٔ بدترین حرکت روزانه برای یک پوزیشن باز خاص، مقدار مارجین اضافی را به سایر پوزیشن‌های دیگر (جدید یا موجود) که به مارجین نیاز دارند، تخصیص می‌دهد. نکته: قوانین مارجین در بازارهای مختلف آپشن‌ها ممکن است متفاوت باشد. به عنوان مثال، بورس آپشن شیکاگو (CBOE) یک سیستم مارجین متفاوت از آنچه توسط بورس کالا شیکاگو (CBOT) و بورس کالایی شیکاگو (CME) استفاده می‌شود دارد. دو بورس آخر از سیستم SPAN استفاده می‌کنند. در بورس‌های آتی، مقدار تضمینی که برای معامله در قراردادهای آتی نیاز است، پیش‌تعیین می‌شود و این مقدار بر اساس سقف قیمت‌های روزانه قراردادهاست. با تعیین مقدار تضمینی، بورس می‌تواند بهترین حالت خسارت یک روزه (صعود یا نزول) را برای هر موقعیت باز در قرارداد آتی، به دست آورد. برای تحلیل ریسک، تغییرات نوسان و سقف قیمت‌های روزانه قراردادهای آتی و همچنین ریسک مربوط به هر قیمت استرایک و قرارداد آتی، در آرایه‌های ریسک در نظر گرفته می‌شود. آرایه ریسک بهترین حالت خسارت احتمالی را برای هر قرارداد آتی و هر قیمت استرایک به دست می‌دهد. برای مثال، برای یک خرید فروش کوتاه، خسارت احتمالی در برابر حرکت شدید به سمت بالا قیمت‌های آتی و همچنین افزایش نوسانات در نظر گرفته می‌شود. درصورتی که قیمت‌های زیرین دارای حرکت شدید به سمت بالا باشند و نوسانات زیادی را نشان دهند، فروش کوتاه خسارت ببیند. نیازمندی‌های مارجین SPAN به علت محاسبه خسارت‌های احتمالی تعیین می‌شود. یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد SPAN، توجه به کل پورتفولیو است و در تعیین نیازمندی‌های مارجین، به تمام تراکنش‌های صورت گرفته در پورتفولیو، توجه شده است و نه فقط به آخرین معامله.

مزایای اسپن

سیستم اسپن بر سنت رایج محاسبهٔ مارجین، چندین مزیت دارد. یک مزیت آن این است که با به‌حساب‌گیری همبستگی بین قراردادها، برای پورتفولیوهایی که به درستی تنوع دارند، نیازمندی‌های مارجین به‌طور دقیق‌تری محاسبه می‌شود. مزیت دیگر آن این است که سیستم اسپن به‌روزرسانی‌های موردنیاز برای نیازمندی‌های مارجین را در زمان واقعی انجام می‌دهد، که باعث بهبود مدیریت ریسک می‌شود. همچنین مزیت بعدی آن این است که سیستم اسپن در بسیاری از بازارهای مختلف جهان استفاده می‌شود و به‌صورت استاندارد، نیازمندی‌های مارجین را در بازارهای مختلف محاسبه می‌کند. سیستم مارجین استفاده شده توسط بورس‌های آتی یک مزیت خاص دارد که به شما اجازه می‌دهد تا از صندوق‌های تامین نقدینگی (T-bills) در عملیات مارجین استفاده کنید. به دلیل اینکه بورس‌ها T-bills را به عنوان ابزارهای قابل مارجین‌گذاری می‌بینند، سودی برای شما تولید می‌شود (اگر در T-bill باشد). با این حال، این T-bills، حداکثر 0.5٪ از ارزش خود را در CME از دست می‌دهند، اما این میزان ممکن است بسته به خانه پاک کننده متفاوت باشد. به دلیل نزدیک به صفر بودن ریسک و جریان نقدینگی، T-bills به عنوان معادلات نزدیک به نقدینگی محسوب می‌شوند. به دلیل این توانایی مارجینگ T-bills، سودهای به دست آمده گاهی اوقات بسیار قابل توجه هستند و ممکن است برای نویسندگان گزینه‌ها، هزینه‌های تراکنش در عملیات معاملاتی را که به طور کلی اتفاق می‌افتد، پوشش دهند؛ یک بازده خوب برای نویسندگان گزینه‌ها. اسپن به صورت خود، یک مزیت کلیدی برای بازرگانان گزینه‌ها ارائه می‌دهد که ترکیبی از فروش کال و فروش پوت را در حالت نوشتن در بر می‌گیرد. فروشندگان خالص گزینه‌ها می‌توانند اغلب با دریافت رفتار مطلوب باشند. در ادامه، یک نمونه از اینکه چگونه می‌توانید به مزیتی دست یابید، ذکر شده است. اگر یک بازاریابی فروش یک لات اعتباری کال S&P 500 را نوشته‌اید، که پا به شدت در پول (OTM) حدود 15٪ و سه ماه تا انقضا دارد، به طور تقریبی $ 3،000- $ 4،000 در الزامات اولیه SPAN مارجین برای شما لحاظ می‌شود. SPAN ریسک کل پورتفولیو را ارزیابی می‌کند، بنابراین اگر شما یک بافت اعتباری پوت با یک عامل دلتای متضاد وارد کنید - به این معنی که بافت کال خالص 0.06 و بافت پوت خالص 0.06 است - در صورتی که ریسک کلی پورتفولیو بر اساس آرایه‌های ریسک SPAN افزایش نیابد، به طور کلی هیچ مارجین بیشتری برای شما در نظر گرفته نمی‌شود. ملاحظات ویژه از آنجایی که اسپن به شکل منطقی به حرکت بدترین حالت روز بعد نگاه می‌کند، خسارت یکی از طرف‌ها تقریباً با سود دیگری تعویض می‌شود. با این حال، همیشه یک هماهنگی کامل وجود ندارد، زیرا افزایش نوسان در حین حرکت شدید به سمت بالای قراردادهای آتی، ممکن است به هر دو طرف ضرر بزند و یک گاما غیرخنثی به عوامل دلتا تغییر می‌دهد. با این حال، سیستم اسپن در اصل شما را برای مارجین اولیه در این نوع تجارت دو برابر نمی‌کند، که به عنوان یک فروش کوتاه strangle پوشش داده می‌شود؛ زیرا ریسک یک طرف تقریباً توسط سود طرف دیگر لغو می‌شود. این در واقع توان مارجین شما را دو برابر می‌کند. یک بازرگان گزینه‌های سهام یا شاخص، وقتی که با همین استراتژی فعالیت می‌کند، این رفتار مطلوب را نخواهد داشت. در نهایت، استفاده از استراتژی اسپن در بازار آتی به دلیل بالا بودن ریسک و پرخطر بودن این بازار، توصیه نمی‌شود. اما برای بازارهای دیگر مانند بازار سهام، این استراتژی می‌تواند مفید باشد و به بازاریابان و سرمایه‌گذاران کمک کند تا ریسک خود را کاهش دهند و به سود بیشتری دست یابند. اما همواره باید توجه داشت که هیچ استراتژی‌ای به تنهایی کامل نیست و هرگز نمی‌تواند همه ریسک‌ها را کاهش دهد.

کاربرد اسپن مارجین در معاملات گزینه‌ای چیست؟

در معاملات گزینه‌ای، SPAN margin به عنوان تضمین برای پوشش حرکتات ناگوار قیمتی استفاده می‌شود. SPAN حداقل نیازمندی مارجین مورد نیاز برای انجام یک معامله آتی یا گزینه در بازار است. نیازمندی مارجین به صورت استاندارد به منظور محاسبه ریسک پورتفولیو تعیین می‌شود. اسپن مارجین به صورت اتوماتیک محاسبه می‌شود و بر اساس معیارهای مشخصی شامل حجم معاملات، نوع ویژگی گزینه و توان گره‌های محاسباتی تعیین می‌شود. با افزایش حجم معاملات و افزایش ریسک پورتفولیو، نیازمندی مارجین نیز افزایش می‌یابد. در این صورت، فرد معامله‌کننده باید از اعتبار اضافی برای پوشش هزینه‌های مارجین برخوردار باشد. به عنوان مثال، اگر فرد معامله‌کننده در حال معامله با گزینه‌های خرید و فروش است، نیازمندی مارجین برای هر دو نوع گزینه محاسبه می‌شود. این نوع مارجین در معاملات گزینه‌ای بسیار مهم است و به عنوان یکی از اصول اساسی در این نوع معاملات در نظر گرفته می‌شود.

آیا هزینه مارجین روزانه محاسبه می‌شود؟

زمانی که برای خرید سهام و یا خرید بر اساس مارجین از پول قرض می‌گیرید، هزینه مارجین روزانه محاسبه می‌شود و به طور ماهانه به حساب شما اضافه می‌شود. مقدار هزینه به طور خودکار از موجودی حساب شما کسر می‌شود. اگر موجودی حساب شما برای پرداخت هزینه کافی نباشد، درخواست مارجین کال صورت می‌گیرد. هزینه مارجین روزانه برای حفظ موقعیت باز هم محاسبه می‌شود. اگر محاسبه نشود، ممکن است موقعیت شما در بورس خطرناک شود و باعث افتادن موجودی حساب شما شود. لذا حفظ موقعیت باز با حساب داشتن هزینه مارجین روزانه، به نوعی از محافظت از سرمایه شما است. برای دانستن اطلاعات بیشتر درباره هزینه مارجین روزانه، به بخش راهنمای مربوطه در صفحه حساب کاربری خود مراجعه کنید.

اسپن مارجین چگونه کار می‌کند؟

سیستم اسپن با استفاده از مجموعه‌ای پیچیده از الگوریتم‌ها، که شامل عواملی همچون نوسانات بازار، حرکات قیمت قراردادها و همبستگی بین قراردادها است، نیازمندی‌های مارجین را تعیین می‌کند. این سیستم، تغییرات قیمت پتانسیلی را شبیه‌سازی و خسارات پتانسیلی که یک تریدر در صورت وقوع این تغییرات می‌تواند داشته باشد را تعیین می‌کند. اسپن با استفاده از مدل‌های ریسک مختلفی که تحت سیستم تحلیل پورتفولیو استاندارد (SPAN)، که توسط بسیاری از بورس‌ها به کار گرفته می‌شود، استاندارد شده‌اند، محاسبه می‌شود. این با توجه به ریسک یک روز حساب بازرگانی، نیازمندی مارجین را تعیین می‌کند. سیستم ریسک حساب بازرگانی را بر اساس رویدادهای بازار مختلف محاسبه می‌کند و بدترین احتمالی که حساب در یک روز خاص قادر به تحمل آن نیست را محاسبه می‌کند. بزرگ‌ترین خسارت محاسبه شده، نیازمندی مارجین است. منبع: اینوستپدیا