- ریسک بازار یا ریسک سیستماتیک، عملکرد کل بازار را به طور همزمان تحت تاثیر قرار می دهد.
- ریسک بازار را نمی توان از طریق تنوع بخشی حذف کرد.
- ریسک خاص یا ریسک غیرسیستماتیک عبارتست از عملکرد یک اوراق خاص که می توان با استفاده از تنوع بخشی آن را کاهش داد.
- ریسک بازار ممکن است به دلیل تغییرات در نرخ بهره، نرخ ارز، رویدادهای ژئوپلیتیکی یا رکود اقتصادی ایجاد شود.
ریسک بازار
ریسک بازار چیست؟
ریسک بازار و ریسک خاص (غیر سیستماتیک) دو طبقه اصلی ریسک سرمایه گذاری ها هستند. ریسک بازار که «ریسک سیستماتیک» نیز نامیده میشود، از طریق تنوع بخشی قابل حذف نیست، اگرچه میتوان آن را به روشهای دیگری پوشش داد یا هج کرد. ریشه های ریسک بازار عبارتند از رکود، آشفتگی سیاسی، تغییر در نرخ بهره، بلایای طبیعی و حملات تروریستی. ریسک سیستماتیک یا ریسک بازار، معمولا کل بازار را همزمان تحت تأثیر قرار می دهد. این ریسک را می توان در تضاد با ریسک غیر سیستماتیک، که منحصر به یک شرکت یا صنعت خاص است، قرار داد. ریسک غیر سیستماتیک همچنین با نام "ریسک غیر سیستماتیک"، "ریسک خاص"، "ریسک قابل تنوع" یا "تتمه ریسک" نیز شناخته می شود. در یک سبد سرمایه گذاری، ریسک غیر سیستماتیک را می توان از طریق تنوع بخشی کاهش داد. ریسک بازار به دلیل تغییرات قیمت است. انحراف معیار تغییرات قیمت سهام، ارز یا کالاها به عنوان تلاطم قیمت شناخته می شود. تلاطم به صورت سالانه محاسبه و رتبه بندی می شود و ممکن است به صورت یک عدد مطلق، مانند 10 دلار، یا درصدی از مقدار اولیه، مانند 10٪ بیان شود. ملاحظات شرکت های سهامی عام در بورس امریکا توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار SEC ملزم به افشای چگونگی ارتباط بهره وری آنها با عملکرد آنها در بازارهای مالی هستند. این الزام به منظور توضیح نحوه قرار گرفتن سهام یک شرکت در معرض ریسک مالی است. برای مثال، شرکتی که سرمایهگذاریهای اوراق مشتقه یا قراردادهای آتی ارز خارجی ارائه میکند، ممکن است بیشتر از شرکتهایی که این نوع سرمایهگذاریها را ارائه نمیکنند، در معرض ریسک مالی قرار گیرد. این اطلاعات به سرمایه گذاران و معامله گران کمک می کند تا بر اساس قوانین مدیریت ریسک خود تصمیم بگیرند. [elementor-template id="52272"]انواع دیگر ریسک بازار
برخلاف ریسک کلی بازار، ریسک خاص یا همان "ریسک غیرسیستماتیک" مستقیماً با عملکرد یک اوراق بهادار خاص مرتبط است و می توان آن را از طریق تنوع بخشی سبد سرمایه گذاری پوشش داد. یک مثال از ریسک غیرسیستماتیک شرکتی است که اعلام ورشکستگی میکند و در نتیجه سهام خود را برای سرمایهگذاران بیارزش میکند. رایج ترین انواع ریسک های بازار عبارتند از:- ریسک نرخ بهره،
- ریسک سهام،
- ریسک ارز
- و ریسک کالا.
اندازه گیری ریسک بازار
برای اندازه گیری ریسک بازار، سرمایه گذاران و تحلیل گران از روش VaR استفاده می کنند. مدل VaR یک روش مدیریت ریسک آماری است که ضرر احتمالی یک سهام یا ضرر احتمالی سبد و همچنین احتمال وقوع آن ضرر بالقوه را اندازه گیری میکند. گرچه روش VaR برای فعالین بازار به خوبی شناخته شده و به طور گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرد، به مفروضات خاصی نیاز دارد که دقت آن را کاهش می دهد. به عنوان مثال، فرض دارد که ترکیب و محتوای سبد در حال اندازه گیری در طول یک بازه زمانی مشخص بدون تغییر است. اگرچه این ممکن است برای افق های کوتاه مدت قابل قبول باشد، اما ممکن است اندازه گیری های چندان دقیقی را برای سرمایه گذاری های بلند مدت ارائه ندهد. بتا یکی دیگر از معیارهای ریسک است، این معیار، تلاطم قیمت یا ریسک بازار یک اوراق بهادار یا سبد را در مقایسه با کل بازار اندازه گیری می کند. در مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای CAPM برای محاسبه بازده مورد انتظار یک دارایی از این معیار استفاده می شود.تفاوت بین ریسک بازار و ریسک خاص چیست؟
ریسک بازار و ریسک خاص دو دسته اصلی ریسک سرمایه گذاری هستند. ریسک بازار که «ریسک سیستماتیک» نیز نامیده میشود، را نمی توان از طریق تنوع بخشی حذف کرد، اگرچه میتوان آن را به روشهای دیگری پوشش داد یا هج کرد و این ریسک همزمان بر کل بازار تأثیر میگذارد. در مقابل، ریسک ویژه یا خاص مخصوص یک شرکت یا صنعت خاص است. ریسک خاص که به عنوان "ریسک غیر سیستماتیک"، "ریسک تنوع پذیر" یا "تتمه ریسک" نیز شناخته می شود، را می توان از طریق تنوع بخشی کاهش داد.
ریسک سیستماتیک و غیر سیستماتیک
برخی از انواع ریسک بازار کدامند؟
رایج ترین انواع ریسک بازار شامل ریسک نرخ بهره، ریسک سهام، ریسک کالا و ریسک ارز است. ریسک نرخ بهره مربوط به نوساناتی است که ممکن است همراه با نوسانات نرخ بهره باشد و بیشتر مربوط به سرمایه گذاری های با درآمد ثابت است. ریسک سهام، ریسکی است که در تغییر قیمت های سرمایهگذاری سهام وجود دارد و ریسک کالا، مربوط به قیمت های متغیر کالاهایی مانند نفت خام و ذرت است. ریسک ارزی یا ریسک نرخ ارز از تغییر قیمت یک ارز نسبت به ارز دیگر ناشی می شود. این ریسک ممکن است بر سرمایهگذارانی که دارایی هایی در کشور دیگری دارند تأثیر بگذارد.ریسک بازار چگونه اندازه گیری می شود؟
یک معیار پرکاربرد برای ارزیابی ریسک بازار، روش ارزش در معرض ریسک VaR است. مدل VaR یک روش مدیریت ریسک آماری است که زیان احتمالی سهام یا سبد و همچنین احتمال وقوع آن ضرر بالقوه را اندازه گیری میکند. گرچه روش VaR به خوبی شناخته شده است، اما به مفروضات خاصی نیاز دارد که دقت آن را پایین می آورد. بتا یکی دیگر از معیارهای ریسک است، چراکه نوسان یا ریسک بازار یک اوراق بهادار یا سبد را در مقایسه با کل بازار اندازه گیری می کند. از این ریسک در مدل قیمت گذاری دارایی های سرمایه ای CAPM برای محاسبه بازده مورد انتظار یک دارایی استفاده می شود. منبع این مقاله: اینوست پدیا