بازار اسپات فارکس مکانیزمی است که بزرگترین بازار مالی تک رقمی در جهان محسوب میشود. اصطلاح "اسپات" به تحویل فوری اشاره دارد که این مفهوم را از قراردادهای آتی مانند فیوچر که تحویل در تاریخ تعیینشده در آینده را در بر میگیرند، یا سواپها که شامل تراکنشی فوری و تراکنش آتی در تاریخی مشخص در آینده میشوند، متمایز میکند.
آخرین دادههای بانک بینالمللی نشان میدهد که حجم معاملات روزانه بازار اسپات فارکس حدود ۶.۶ تریلیون دلار است. جفت ارز EUR/USD که ۲۴٪ از تمام معاملات را تشکیل میدهد، پرتراکمترین جفت ارز در بازار اسپات فارکس است. دومین جفت معاملاتی در بازار اسپات فارکس جفت ارز USD/JPY است که با ۱۳.۲٪ با اختلافی فاصله دار در رتبه دوم قرار دارد. سومین جفت معاملاتی جفت ارز GBP/USD با ۹.۶٪ است.
جفتهای معمول دیگری مانند AUD/USD یا USD/CAD در تراکنشها کمتری دخیل هستند. واحدهای پولی بازارهای نوظهور نیز در مجموعهٔ قابل توجهی از فعالیتهای معاملاتی جای دارند. واحدهای پولی مانند پزوی مکزیک و لیر ترکیه، به این بخش کمک کردهاند تا ۲۰.۲٪ از تمام تراکنشها را تشکیل دهند.
بیشتر معاملات بازار اسپات فارکس در پنج مرکز مالی اصلی در جهان انجام میشود. ۷۹٪ تمام معاملات بین ایالات متحده، انگلیس، هنگکنگ، سنگاپور و ژاپن صورت میگیرد. این موضوع عجیبی نیست زیرا این مراکز همچنین بزرگترین مراکز در جهان برای تقریباً هر محصول مالی هستند.
بازار اسپات فارکس در بسیاری از جنبهها با بازارهای سنتی سهام و اوراق بهادار متفاوت است، اما یک ویژگی بیشتر از دیگران مشخص است. آن ویژگی این است که برعکس بسیاری از بازارهای دیگر، بازار اسپات فارکس در طول شبانهروز و ۵ روز هفته برای معاملات باز است.
بازار اسپات فارکس
EME: اقتصادهای بازار نو ظهور
بازار ارز خارجی از زمانی که تجارت بینالمللی آغاز شد، وجود داشته است. بازرگانانی که از یک نقطهی دنیا به نقاط دیگر سفر میکردند، ارز محلی که بابت کالاهایشان دریافت میکردند را به ارز کشور خودشان مبادله میکردند.
این مسئله تا به امروز ادامه دارد، زیرا بازار اسپات فارکس به سطوحی رسیده است که تا به حال دیده نشده است. این باعث افزایش نیاز به قراردادهای فوری ارز خارجی شده است. به عنوان مثال، شرکتهایی که در اروپا محصولات یا خدمات خود را در ایالات متحده عرضه میکنند، نیاز به مبادله دلارهایی که دریافت میکنند به یورو دارند و برعکس.
این نیاز به تبادل ارز، بازار ارز خارجی را به وجود آورده است. با معاملات در این بازارها، موسسات و معاملهگران عمق این بازار را برای کسب سود یا ریسک بیشتر کردهاند.
بازار اسپات فارکس
تغییرات بسیاری در طول دو دهه گذشته رخ داده است، به ویژه پس از ظهور فناوری کامپیوترهای شخصی و اینترنت. در دهه 90، ۶۴٪ از معاملات اسپات ارز خارجی توسط دلالان نهادی انجام میشد. این نسبت تغییر کرده و اکنون موسسات واسطه و دلال تنها حدود ۴۰٪ از کل تراکنشها را تشکیل میدهند.
بازار خردهفروشی برای معاملات ارزی آن هم به صورت اسپات تریدینگ به دلیل آسانی دسترسی به اطلاعات مورد نیاز برای معامله، قدرتمند شده است. واقعیت این است که موسسات دلال دیگر بهطور چشمگیری بزرگترین بازیکنان بازار نیستند، به این ترتیب بازار نیز کارآمدتر شده است. دیگر نمیتوان گفت که یک گروه بانکی حکومتی بهعنوان یک بازیکن برجسته در بازار حضور داشته باشد، زیرا زمین بازی تقسیم شده است.
گروه دیگری از شرکتکنندگان اصلی بازار شامل بانکها و نهادهای غیر دلال، سرمایهگذاران نهادی، صندوقهای حوزهای (هِج) و بروکران اصلی است. این گروه بهطور کلی بیشترین فعالیت معاملاتی را تشکیل میدهد.
معاملهگران خرد بهعنوان یک دسته در نظر گرفته نمیشوند و درصد معاملاتی که آنها انجام میدهند بهطور کلی کمتر از واقعیت است زیرا غالباً پول خود را در موسسات مختلفی مانند بانکهای غیر دلال یا بروکرهای اصلی قرار میدهند.
نرخهای اسپات ارزی عمدتاً توسط بانکهای دلال، که به عنوان سازندگان بازار نیز شناخته میشوند، تولید میشود. این نهادها بیشترین قیمتهای موجود در بازار را فراهم میکنند. شرکتکنندگان دیگر در بازار قیمتهای نرخ ارزهای اسپات را از بانکهای یا کارگزاران خود دریافت خواهند کرد. تنها یک بخش کوچک از ساخت بازار از سوی شرکتکنندگان غیر دلال تأمین میشود.
اسپات تریدینگ
نقش کارگزاران در بازار اسپات فارکس
شما در بازار اسپات فارکس بهعنوان یک معاملهگر خرد، نیاز به خدمات یک کارگزار ارزی دارید. اما با توجه به اینترنت و فناوری کامپیوتر، هر کسی میتواند از هر قسمتی از جهان به این خدمات دسترسی داشته باشد.
کارگزاران به انواع مختلفی از دلالان متصل هستند و بهترین قیمتها را از مؤسسات مختلفی که از طریق کارگزار سازنده بازار هستند، جمعآوری میکنند. سپس کارگزار این قیمتها را به مشتریان یا معاملهگران خود منتقل میکند و کمیسیونی کوچک از آنها دریافت میکند. از طرفی کارگزار میتواند اسپرد خود را افزایش دهد و و کارمزد را کاهش دهد.
کارگزاران همچنین میتوانند خدمات دیگری ارائه دهند مانند انواع مختلفی از دستورات، افزایش و کنترل حساب. دستورات بازار مختلفی وجود دارند مانند دستورات توقف ضرر، هدف سود و دستورات محدودیت. دستور توقف ضرر میزان پولی که ممکن است در یک معامله فوری ارزی از دست برود را محدود میکند.
به عنوان مثال، اگر قیمت فوری EUR USD در حال حاضر 1.2000 است و شما یک معامله خرید به این قیمت وارد میکنید، اما میخواهید ضرر خود را به عنوان مثال به 50 پیپ محدود کنید، در این صورت شما یک دستور توقف ضرر با قیمت 1.1950 به کارگزار خود میدهید.
این به این معناست که موقعیت شما اگر بازار به 1.1950 برسد بسته خواهد شد. این کار بهصورت خودکار انجام میشود و به جلوگیری از از دست دادن بیشتر از مقداری که هنگام ورود به معامله محاسبه کردهاید کمک میکند.
توجه کنید که توقف ضرر همیشه یک ضمانت برای ضضر بیشتر نیست. قیمت بازار ممکن است بهصورت ناگهانی تغییر کند و قیمت بعدی ممکن است باعث از دست دادن مقدار بیشتری نسبت به مقدار اولیه تنظیم شده با توقف ضرر شود.
دستور توقف سود (limit profit order) به همان شکل دستور توقف ضرر عمل میکند، اما در این صورت وقتی یک سطح خاص رسیده شود بهطور خودکار سود شما را قفل میکند. با توجه به مثال فوق، فرض کنید فکر میکنید بازار ممکن به 1.2100 برسد و سپس به سمت پایین برگردد. برای اطمینان از دریافت سود در یک معامله سودآور، دستور توقف سود را در 1.2100 قرار میدهید.
همچنین دستورات خرید یا فروش محدود متداول در بین کارگزاران هستند و مورد توجه معاملهگران قرار دارند. این دستورات به شما اجازه میدهند تا قیمتی که میخواهید یک جفت ارز را خرید کنید یا بفروشید را تعیین کنید. شما میتوانید دستور خرید را پایینتر از ارزش فعلی بازار تنظیم کنید.
این به شما اجازه میدهد که وقتی که قیمت به سطحی پایینتر بازگشته باشد وارد بازارشوید. به همین صورت، شما میتوانید یک دستور فروش محدود را بالاتر از قیمت فعلی بازار تنظیم کنید، که در آن صورت هنگامی که بازار به سمت بالاتر بازگردد وارد یک معامله فروش میشوید.
استفاده از اهرم مالی احتمالاً مهمترین عامل در افزایش سود یا زیان برای معاملات ارزی است. اهرم این امکان را به شما میدهد که به اندازههای چند برابر مقدار پولی که در حساب خود دارید، معامله کنید. یک اهرم مالی 10 به 1 به شما اجازه میدهد که با $1,000 موجود در حساب خود، ارزشی به اندازه $10,000 را معامله کنید.
با این حال، اهرم مالی بیشک مزایا و معایب خود را دارد. استفاده از نسبت اهرم مالی بسیار بالا ممکن است به شما اجازه دهد که سریعاً سود کسب کنید، اما به همین سرعت ممکن است همه چیز را از دست بدهید.
روش برای معامله در بازار اسپات فارکس
محبوبترین روش برای معامله در بازار اسپات فارکس، معامله به وسیله یک کارگزار آنلاین فارکس است. به طور معمول، کارگزار قیمت هارا را از بازارسازان ارز خارجی دریافت میکند. یک گزینه دیگر که در حال رواج است، CFD است. در CFD شما مالک دارایی نمیشوید و روی تفاوت معامله میکنید و CFD مشتق از بازار اسپات فارکس است.
وقتی شما با استفاده از CFD در بازار فارکس یک معامله را شروع میکنید، شما یک سفارش را با کارگزار خود قرار میدهید که بازار اصلی را ردیابی میکند. بنابراین، اگر شما در بازار فعلی EUR/USD را با قیمت فعلی خریداری کنید، اگر قیمت واقعی جفت ارزی افزایش یابد سود خواهید کرد. اگر قیمت کاهش یابد، شما زیان خواهید کرد. تأثیر استفاده از این محصول در واقع همانند واقعیت دادن یک معامله در بازار فارکس است.
معمولاً CFDها نسبتهای اهرم مالی بالاتر و اندازه حداقلی لات کوچکتری را ارائه میدهند. معاملات استاندارد فارکس ممکن است قیمتهایی با توسعه پیشنهادات کمتری ارائه دهند. انتخاب بین استفاده از این دو وابسته به این است که آیا CFDها در کشور شما پشتیبانی میشود یا اینکه کارگزار انتخابی شما آنها را ارائه میدهد.
هر کارگزاری که انتخاب میکنید باید تحت نظارت یک نظارتگر مالی باشد. این امر اطمینان حاصل میکند که کارگزار تخلف نکند. تعدادی نظارتگر ملی وجود دارد، هر کدام حق اختیار برای کارگزارانی که در کشورشان فعالیت میکنند را دارند. برخی مناطق بیش از یک نظارتگر فارکس دارند.
سه نظارتگر اصلی در سراسر جهان شامل FCA (انگلستان)، CFTC (ایالات متحده) و FFA ژاپن هستند. در اروپا، هر کشوری دارای نهاد نظارتی خود است که به کارگزاران اجازه فعالیت در هر یک از کشورهای عضو اتحادیه اروپا را میدهد.
تعدادی جفت ارز به عنوان جفتهای مایع تلقی میشوند. مایع به معنای این است که قیمتها همیشه در دسترس هستند و اختلاف پیشنهادات کمی دارند. جفتهای ارز اصلی مانند آنهایی که قبلاً توصیف شد، بیشترین نقد شوندگی را دارند. جفتهای ارز خارجی مانند USD/ZAR به عنوان مثال کمتر نقد شونده هستند و ممکن است دچار اختلاف قیمت زیادی در مقایسه با جفتهای ارز اصلی مانند EUR/USD یا USD/JPY شوند.
انتخاب دقیق جفتهای ارزی شما بسیار حیاتی است. همچنین، شما باید دسترسی کامل به عوامل خبری ماکرواقتصادی که هر بازار را متحرک میکند، داشته باشید. EUR/USD و USD/JPY ارز هایی هستند که اطلاعاتشان برای بیشتر معاملهگران به سادگی در دسترس است. ممکن است دسترسی به اطلاعات در جفتهای دیگر، از جمله ارزهای بازارهای نوظهور مانند ریل برزیل یا لیر ترکیه دشوار باشد.
انتخاب سبک و برنامه معاملاتی
برنامه بازی معاملاتی شما در بازار اسپات فارکس باید اصولاً بر مبنای دو عنصر اصلی باشد: نوع تحلیل و افق زمانی. معمولاً معاملهگران از تحلیلهای بنیادی و یا ترکیبی از هر دو نوع تحلیل استفاده میکنند. تحلیل بنیادی بیشتر برای تعیین روند بلندمدت استفاده میشود که با مشاهده دادههایی مانند GDP، اشتغال و تورم انجام میشود. این عوامل زمان زیادی را برای اعمال شکل میدهند و برای درک روند کلی جفت ارزی مورد نظر مفید هستند.
تحلیل تکنیکال مربوط به درک تکرار الگوهای عملکرد قیمت است. تکرار الگوها به معاملهگران امکان میدهد تا ورود به معامله را به خوبی زمانبندی کنند. این نوع تحلیل معمولاً برای افق زمانی کوتاهمدت بیشتر مناسب است، اما ممکن است برای تولید نظرات در افق زمانی متوسط تا بلندمدت نیز استفاده شود.
برای بیشتر معاملهگران کوچک در بازار اسپات فارکس، تحلیل تکنیکال از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. این به این دلیل است که بیشتر معاملهگران افق زمانی کوتاهتری دارند، از چند ساعت تا چند روز. از آنجایی که بازارهای فارکس ممکن است در مقیاس زمانی کوتاه بسیار نوسان داشته باشند، زمانبندی بازار بسیار حائز اهمیت است.
افق زمانی یک جزء مهم از برنامه شما در بازار اسپات فارکس است. تفاوتهای بزرگی بین معامله در افق زمانی چند ساعته و معامله در افق زمانی چند روز یا هفته وجود دارد. اولین چیزی که باید از خود بپرسید این است که آیا تمایل دارید موقعیتها را شبانه باز نگه دارید یا خیر. این به معنای این است که ممکن است موقعیتهایی داشته باشید که وقتی شما دیگر بازار را تماشا نمیکنید، باز باشند، زیرا شما نمیتوانید 24 ساعته روبروی یک کامپیوتر باشید.
بسیاری از معاملهگران کوچک به صورت روزانه ترید میکنند. این سبک معامله نیاز دارد که تمام موقعیتها قبل از پایان جلسه معاملات یا روز معامله بسته شوند. معاملهگران روزانه معمولاً معاملاتی دارند که مدت زمان آنها چند دقیقه تا حداکثر چند ساعت، یا در حداکثر موارد، تمام روز طول میکشد.
یک نکته دیگری که معاملهگران در بازار اسپات فارکس باید به آن اهمیت دهند این است که آیا باید در زمان انتشار دادهها و رویدادهای فارکس معامله کنند یا خیر. این رویدادهای خبری با تأثیر بالا به صورت پیشین و به صورت منظم برنامهریزی میشوند. برخی معاملهگران از مشارکت در این زمانها خودداری میکنند زیرا ممکن است بسیار نوسانی باشند.
محدودیتهای ریسک
در بازار اسپات فارکس حد ضرر و محدودیتهای ریسک باید حتما قبل از ورود به معامله تعریف شوند. شما نباید به معاملهای وارد شوید که حدود واضحی نداشته باشد که بدانید در بدترین حالت چقدر پول از دست خواهید داد. محدودیتها باید برای تعیین حداکثر میزان پولی که میتوانید در هر معامله از دست بدهید، تعیین شود.
همچنین محدودیتها باید برای تعیین تعداد معاملات منفی که در یک روز میتوانید انجام دهید، تعیین شود. گاهی اوقات ممکن است در یک دوره ناگوار قرار بگیریم و باید یک برنامه برای مقابله با چنین وقایعی در نظر داشته باشیم.
میزان پولی که مایل به از دست دادن در هر معامله هستید، اندازه معامله شما برای هر جفت ارزی را تعیین خواهد کرد. برای کمک به شما در قرار دادن حد ضرر خود، باید میانگین نوسان روزانه را تعیین کنید. به عنوان مثال، اگر میانگین نوسان روزانه 100 پیپ باشد، یک حد ضرر 10 یا 20 پیپ ممکن است خیلی نزدیک به قیمت ورودی شما باشد. بازار ممکن است پیش از اینکه به سمت معامله شما باز گردد به آسانی 10 یا 20 پیپس بازگشت داشته باشد.
اگر میزانی که برای هر حد ضرر در نظر دارید 100 دلار باشد، باز کردن معاملات به ارزش 100,000 دلار به این معنی است که حد ضرر شما حداکثر 10 پیپ از قیمت ورودی شما باید باشد. این ممکن است خیلی نزدیک باشد و باعث متوقف شدن زودتر از یک معامله برنده شود. شما باید اندازه معاملات خود را به گونهای تعیین کنید که حد ضرر شما توان کافی برای تحمل عملکرد معمولی بازارهای ارزی را داشته باشد و خیلی نزدیک نباشد.
معامله خودکار در مقابل معامله دستی
همچنین شما باید در بازار اسپات فارکس مزایا و معایب معامله دستی در برابر معامله خودکار را مد نظر قرار دهید. معامله دستی به طور قابل توجهی بر اختیار شما در فرآیند تصمیمگیری تکیه میکند.
معامله خودکار فقط توسط قوانینی که در یک برنامه نوشته شده به نام اسکریپت یا مشاور تخصصی استفاده میکند. در روش خودکار عنصر انسانی فقط وقتی حضور دارد که تصمیم میگیرد کدام قوانین را به سیستم برنامهریزی کند. پس از آن کامپیوتر این قوانین را با رعایت کامل اجرا میکند.
مزیت تجارت سیستمی این است که نرمافزار یا اسکریپت، ۲۴ ساعته نگهبان شماست، بنابراین در حالی که شما دیگر در کنار کامپیوتر نیستید، همچنان قوانین معاملاتی شما را اجرا میکند. از طرف دیگر، جزئیاتی را که ممکن است در طول جلسه معاملاتی رخ دهد مثل یک بیانیه از سوی رئیس بانک مرکزی نمیتواند ارزیابی کند.
شما میتوانید تصمیم بگیرید که در کدام بازارهای ارزی استراتژیهای معاملات خودکار را اعمال کنید و کدام ساعات را طول روز یا هفته برای اجرای اسکریپتها فعال نگه دارید. برخی از معاملهگران خودکار ترجیح میدهند الگوریتمهای معاملاتی خود را به صورت مداوم در حالت فعال نگه دارند در حالی که برخی دیگر زمانهای خاصی را انتخاب میکنند تا از رها شدن اخبار با تأثیر بالا جلوگیری کنند.
پلتفرم MT4، یکی از پرکاربردترین پلتفرمها در میان معاملهگران خرد، امکان اجرای معاملات خودکار را از طریق مشاوران تخصصی فراهم میکند. اگر شما تجربه کافی در نوشتن اسکریپتها با MQL4 ندارید، در جامعه MT4 بسیاری از برنامهنویسان ماهر وجود دارند که میتوانند با پرداخت هزینه، اسکریپتهای شما را بنویسند.
نتیجهگیری
معامله در بازار اسپات فارکس میتوانه کاری سودآور و جذاب باشه، ولی اگه دقت نکنیم میتونه به مشکل ضرر بشه. لازمه که دقیقاً بفهمیم چه چیزهایی باعث حرکت بازار اسپات فارکس میشن و همینطور یه دید خوب به تحلیل تکنیکال داشته باشیم.
خیلی از ابزارهای تحلیلی از الگوهای قیمتی تا انواع نمودارها توی پلتفرمهای معاملاتی در دسترس هستن. بهتره که با این ابزارها آشنا بشیم تا بتونیم زمان معامله رو بهتر تعیین کنیم. بعدشم میتونیم ببینیم کدومشون برای سبک معاملهی ما بهتر کار میکنه.
یه چیز دیگهای که خیلی مهمه اینه که بتونیم راحت به پلتفرم معاملاتی و نمودارها دسترسی داشته باشیم. یه چیز راحت برای دیدن قیمتها توی صفحهنمایش و ارسال دستورات به بازار واسه معامله به موقع و آسون.