مارجین در فارکس و هر آنچه باید در مورد مارجین فارکس بدانید. مارجین در فارکس به میزان وجهی اشاره دارد که یک تاجر باید به عنوان تضمین برای ورود به معامله در دسترس داشته باشد. مارجین به صورت نسبتی به حجم معامله تعیین میشود و به عنوان یک درصد از ارزش کل معامله محاسبه میشود.
وقتی شما به عنوان یک تریدر فارکس مارجین را به حساب خود اضافه میکنید، شما در واقع قادر خواهید بود تا معاملاتی را انجام دهید که از سرمایه شما بیشتر است.
به عبارت دیگر، مارجین به شما اجازه میدهد تا از اهرم مالی (leverage) استفاده کنید و به تضمین وجودی خود برای ایجاد معاملات بزرگتر دسترسی داشته باشید. این مفهوم در فارکس به عنوان “مارجین لور” (margin call) نیز شناخته میشود.
در هنگام ورود به یک معامله، معامله گر باید یک مقدار معینی از سرمایه خود را به عنوان مارجین در فارکس قرار دهد. این مقدار معمولاً به عنوان “مارجین اولیه” (initial margin) شناخته میشود و با توجه به اهرم مالی مورد استفاده در معامله، میزان مارجین اولیه ممکن است متغیر باشد. با افزایش سایز معامله و استفاده از اهرم بیشتر، مارجین لازم برای ورود به معامله نیز افزایش خواهد یافت.
اگر به عنوان یک معامله گر فارکس مارجین خود را به طور کامل استفاده کنید و سود یا زیان برجای بگذارید، ممکن است به مارجین کال برخورد کنید.
در بازار فارکس اصطلاحات معتددی وجود دارد که از مفاهیم پایه هستند و از اهمیت بالایی در این بازار برخوردار هستند.تفاوت ندارد شما یک معامله گر مبتدی یا یک معامله گر حرفه ای هستید برای اینکه در بازار فارکس فعالیت کنید باید این اصطلاحات را یاد بگیرید تا در انجام معاملات خود با مشکل مواجه نشوید.
مارجین در فارس یکی از مفاهیم پایه بازار فارکس است که در این بازار بسیار پرکاربرد هستند.اگر شما در بازارهای مالی فعالیت داشته باشید حتما از مارجین در فارکس استفاده کرده اید و مفهوم آن را می دانید اما اگر جزو معامله گران مبتدی هستید که به تازگی وارد بازار فارکس شده اید ممکن است به درستی مفهوم آن را درک نکرده باشید.
نگران نباشید در این درس از آموزش فارکس ما به طور کامل اصطلاح مارجین در فارکس و اصطلاحات در ارتباط با آن مانند کال مارجین در فارکس را توضیح خواهیم داد تا شما با شناخت کامل از آنها استفاده کنید.بنابراین تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
| ویژگی | تعریف | نکته کلیدی |
|---|---|---|
| مارجین (Margin) | بخشی از سرمایه شما که بروکر برای باز کردن و نگه داشتن معاملات، به عنوان وجه تضمین قفل میکند. | هر چه حجم معاملات و لوریج بیشتر باشد، مارجین لازم هم بیشتر است و فضای تنفس حساب کمتر میشود. |
| مارجین آزاد (Free Margin) | بخشی از سرمایه که بعد از کسر مارجین استفادهشده باقی میماند و میتوانید با آن معامله جدید باز کنید یا نوسان را تحمل کنید. | وقتی Free Margin به صفر نزدیک شود، حساب شما در آستانه کال مارجین قرار میگیرد. |
| مارجین استفادهشده (Used Margin) | مجموع مارجینی که برای تمام معاملات باز شما قفل شده است. | با باز کردن چند پوزیشن سنگین، Used Margin بالا میرود و ریسک حساب به سرعت زیاد میشود. |
| بالانس (Balance) | موجودی حساب بدون در نظر گرفتن سود و زیان معاملات باز؛ فقط واریزها، برداشتها و معاملات بسته روی آن اثر میگذارند. | بعد از بستن معاملات، سود و ضرر به Balance اضافه یا از آن کم میشود. |
| اکوئیتی (Equity) | ارزش لحظهای حساب شما: بالانس بهعلاوه یا منهای سود/زیان شناور معاملات باز. | بروکر برای محاسبه Margin Level و تشخیص وضعیت خطر، از Equity استفاده میکند، نه از Balance. |
| سطح مارجین (Margin Level %) | نسبت Equity به Margin در قالب درصد که وضعیت سلامت حساب را نشان میدهد. | هر چه Margin Level به ۱۰۰٪ و پایینتر نزدیک شود، خطر کال مارجین و استاپ اوت بیشتر میشود. |
| کال مارجین (Margin Call) | زمانی که Margin Level به سطح هشدار بروکر میرسد و حساب وارد وضعیت پرریسک میشود. | در این وضعیت معمولاً باید یا وجه واریز کنید یا بخشی از پوزیشنهای باز را ببندید تا حساب به حالت امن برگردد. |
| استاپ اوت (Stop Out) | مرحلهای که در آن بروکر به صورت خودکار شروع به بستن معاملات زیانده میکند تا از منفی شدن حساب جلوگیری کند. | معمولاً از بدترین معامله شروع میشود و تا جایی ادامه مییابد که Margin Level دوباره بالاتر از حد استاپ اوت برگردد. |
مارجین در فارکس چیست؟ ( Margin )
هنگامی که معاملهگران تصمیم میگیرند وارد بازار فارکس شوند، بایستی مقداری از سرمایه خود را در حساب معاملاتی خود قرار دهند، تا کارگزاری بتواند سفارشات خرید و فروش آنها را در معاملات اجرا کند. مقدار سرمایهای که توسط معاملهگران در حسابهای معاملاتی خود قرار میگیرد، با نام مارجین در فارکس شناخته میشود.
در واقع، معامله گران در بازار ارزهای خارجی برای شروع معاملات خود، باید حتماً مقداری سرمایه را در حساب تجاری خود قرار دهند. این سرمایه به عنوان یک نوع تضمین از سوی معامله گر به حساب معاملاتی عرضه میشود تا در صورت بروز ضرر در معاملات، حساب معاملاتی قادر باشد آن ضرر را از مقدار سرمایه مارجین در فارکس موجود در حساب تجاری آنها جبران کند.
وقتی تریدرها وارد معامله میشوند، سود و زیان خود را در نرمافزار تجاری خود مشاهده میکنند، که این سود و زیان به سرمایهای که در حساب خود سپرده گذاری کردهاند، افزوده یا کاهش مییابد. به عبارت دیگر، سود و زیان معامله گران فارکس بر روی مارجین در بازار ارزهای خارجی تأثیر خواهد گذاشت.
به این نکته دقت داشته باشید که شما نمی توانید پیش از حدی که مجاز هستید در معاملات خود دچار ضرر شوید زیرا میزان ضرر شما از سرمایه ای که سپرده گذاری کرده اید کم می شود، به عبارتی شما نمی توانید بیش از میزان مارجین در فارکس خود دچار زیان شوید.
شما در معاملات خود می توانید به اندازه 30 درصد سرمایه ای که به عنوان مارجین سپرده گذاری کرده اید ضرر کنید یعنی اگر ضرر شما به پیش از این درصد برسد و کمتر از 70 درصد از سرمایه شما در حساب معاملاتی شما باقی بماند برای حساب شما مشکل به وجود خواهد شد که در ادامه به شما توضیح خواهیم داد.
اما اگر شما سرمایه خود را در حساب معاملاتی خود سپرده گذاری کنید اما معامله ای انجام ندهید و سود یا زیان نکنید در نتیجه از حساب شما سرمایه ای کم یا زیاد نمی شود،به عنوان مثال اگر شما هزار دلار در حساب معاملاتی خود قرار دهید اما معامله ای انجام ندهید در نتیجه در حساب شما هزار دلار باقی خواهد ماند.
مارجین در فارکس انواع مختلفی دارد که شامل مارجین مورد نیاز و مارجین آزاد می شود. این اصطلاحات نیز در بازار فارکس از اهمیت بالایی برخوردار هستند و شما باید آنها را بشناسید تا بتوانید آنها را از یکدیگر تشخیص دهید.
اصطلاحات مارجین در فارکس چیست؟
نیاز مارجین: به مقدار سرمایه ای که معامله گران برای بازگشایی معامله خود نیاز دارند نیاز مارجین در فارکس گفته می شود.نیاز مارجین در فارکس به صورت درصدی از اندازه معامله شما انتخاب خواهد شد.
شما از نیاز مارجین در فارکس خود اطلاع خواهید یافت، به عنوان مثال اگر گفته شود 1% نیاز مارجین برای بازگشایی شما وجود دارد.در این صورت شما باید 1% از سرمایه ای که شما با آن معامله خود را باز کرده اید را محسابه کنید و به عنوان نیاز مارجین خود در نظر بگیرید.
مارجین موردنیاز: مارجین موردنیاز همان مارجینی است که شما باید پیش از اینکه وارد معامله شوید کنار بگذارید، به عبارتی مارجین موردنیاز همان مارجین است که شما باید سپرده گذاری کنید.
بعنوان مثال شما اگر یه حساب معاملاتی با استفاده از مینی لات باز کنید، همانطور که می دانید مینی لات به اندازه 10000 دلار ارزش دارد، اگر مارجین موردنیاز شما 1% در نتیجه شما باید 100 دلار را به عنوان مارجین موردنیاز در نظر بگیرید.
مارجین آزاد: همانطور که دانستید شما باید برای بازگشایی معامله خود مبلغی را به عنوان مارجین در نظر بگیرید و مارجین شما زمانی که سرمایه گذاری می شود قفل خواهد شد و شما نمی توانید از آن استفاده کنید.اما یک نوع مارجین وجود دارد که شما می توانید از آن استفاده کنید که به آن مارجین آزاد(Free Margin)گفته می شود.
به عبارتی مارجین آزاد مارجینی است که شما می توانید از آن برای بازگشایی معاملات جدید استفاده کنید و قفل نخواهد شد.به مارجین آزاد در بازار فارکس مارجین قابل استفاده و مارجین موجود نیز گفته می شود.
مارجین استفاده شده: مارجین استفاده شده ( Used Margin) یک نوع مارجین در فارکس است که برای بازگشایی معاملات مورد استفاده قرار می گیرد.این مقدار مارجین در بازار فارکس همیشه نیاز است تا معاملات معامله گران باز نگه داشته شود.
کال مارجین چیست؟ ( Call Margin )
اکنون که دانستید مارجین در فارکس چیست زمان آن فرا رسیده است که با مفهوم کال مارجین در فارکس آشنا شوید. همان طور که دانستید معامله گران باید پیش از اینکه وارد معامله شوند و شروع به خرید و فروش کنند باید حساب معاملاتی خود را شارژ کنند و مقداری سرمایه را در آن سپرده گذاری کنند
بازار فارکس یک بازار مالی بسیار بزرگ است که افراد با فعالیت در آن ممکن است ضرر و زیان در معاملات خود را تجربه کنند. به همین دلیل معامله گران باید مقداری سرمایه را برای ضمانت در حساب معاملاتی خود قرار دهند. زمانی که معامله گران خرید و فروش در بازار فارکس را شروع کنند این سرمایه توسط کارگزاری مسدود خواهد شد.
حساب معاملاتی معامله گران معمولا در متاتریدر بصورت لحظه ای و در کابین شما در سایت بروکر هر نیم ساعت یکبار به روزرسانی می شود و کارگزاری حساب معامله گران را که بر روی آن معاملات خود را انجام می دهند را با مقدار سرمایه ای که تحت عنوان مارجین در فارکس می باشد را مقایسه خواهند کرد و برای وضعیت حساب معامله گران نتیجه گرفته خواهد شد.
نتیجه ای که از مقایسه مقدار مارجین و مقدار سرمایه در حساب معاملاتی به دست می آید به سه شکل می تواند باشد که وضعیت نرمال، وضعیت ریسک و وضعیت کال مارجین به وجود خواهد آمد.
زمانی که معامله گران در بازار فارکس با انجام معاملات خود سود کنند و زیان نبینند میزان سرمایه در حساب معاملاتی معامله گران افزایش خواهد یافت، البته میزان کارمزد یا هزینه معاملات معامله گران از حساب آنها کاهش خواهد یافت.
به عبارتی در وضعیت نرمال باید موجودی تضمین شده با موجودی حساب معاملاتی که معامله گران با آن کار می کنند برابر باشد یا بیشتر از آن باشد.
در مقاله ای دیگر در خصوص راهکارهای عملی و حرفه برای جلوگیری از کال مارجین در فارکس صحبت کردیم که بعد از این مقاله پیشنهاد میکنیم حتما مطالعه کنید.
اما اگر معاملهگران در بازار فارکس با انجام معاملات خود زیان کنند و سودی به دست نیاورند باعث می شود که میزان سرمایه آنها در حساب معاملاتی کاهش یابد.
اگر معامله گران تا حدی دچار ضرر شوند که از موجودی تضمین شده آنها 30 درصد کاهش یابد برای آنها مشکلی ایجاد نمی شود اما اگر بیش از 30 درصد دچار ضرر و زیان شوند وضعیت آنها خطرناک خواهد شد. بنابراین اگر حساب آنها از 70 درصد که حداقل است بیشتر باشد حساب معاملاتی معامله گران در حالت زیسکی قرار می گیرد.
در این زمان معامله گران باید مدیریت ریسک داشته باشند و از سرمایه خود محافظت کنند تا میزان سرمایه حساب معاملاتی آنها از حالت ات ریسک کاهش نیابد تا برای حساب آنها مشکل ساز نشود.
اگر معامله گران نتوانند از سرمایه خود با مدیریک ریسک صحیح محافظت کنند و بیش از 30 درصد دچار ضرر و زیان شوند یعنی حساب آنها از حداقل تضمین اولیه که 70 درصد است کمتر شود حساب معاملاتی آنها کال مارجین در فارکس خواهد شد.
زمانی که حساب معاملاتی معامله گران با کال مارجین در فارکس روبرو میشود، کارگزاری به آنها یک مدت زمان مهلت خواهند داد تا آنها حساب خود را از کال مارجین در فارکس خارج کنند. معامله گران در این زمان می توانند با واریز وجه به حساب خود یا بستن موقعیت های باز خود حساب خود را از کال مارجین نجات دهند
همچنین معامله گران می توانند بخشی از وجه را به حساب واریز کنند و تعدادی از موقعیت های باز خود را ببندند تا حساب شما از کال مارجین در فارکس خارج شود.
فرمولهای مهم مارجین در فارکس
| ویژگی | فرمول | تفسیر کاربردی |
|---|---|---|
| Balance (بالانس) | مجموع واریزها ± سود/زیان معاملات بستهشده | اگر همین الان همه معاملات باز را ببندید، نقطه شروع شما برای ادامه کار همین عدد Balance خواهد بود. |
| Equity (اکوئیتی) | Equity = Balance ± سود/زیان باز معاملات | ارزش لحظهای حساب؛ اگر معاملات باز در سود باشند، Equity بالاتر از Balance است و اگر در ضرر باشند، پایینتر است. |
| Margin (مارجین استفادهشده) | مجموع مارجینی که برای معاملات باز قفل شده است. | با افزایش تعداد و حجم پوزیشنهای باز، این عدد بالا میرود و ظرفیت آزاد حساب کاهش مییابد. |
| Free Margin (مارجین آزاد) | Free Margin = Equity − Margin | «فضای تنفسی» حساب شما؛ هرچه این عدد بیشتر باشد، امکان باز کردن معامله جدید و تحمل نوسان بیشتر است. |
| Margin Level (%) | Margin Level (%) = Equity ÷ Margin × ۱۰۰ | شاخص اصلی سلامت حساب؛ بسیاری از بروکرها حوالی ۱۰۰٪ کال مارجین و حوالی ۵۰٪ یا پایینتر استاپ اوت را فعال میکنند. |
برای اینکه اعداد بخش پایین پلتفرمهایی مثل MetaTrader را درست تفسیر کنید، چند فرمول کلیدی باید همیشه در ذهنتان باشد. این فرمولها تقریباً در تمام بروکرها یکسان هستند و مبنای محاسبه وضعیت حساب شما محسوب میشوند.
Balance = مجموع واریزها ± سود/زیان معاملات بستهشده
این عدد در متاتریدر در پایین پنجره، تب Trade با عنوان Balance نمایش داده میشود و نشان میدهد اگر همین الان تمام معاملات باز را ببندید، نقطه شروع شما برای ادامه کار چقدر خواهد بود (بدون درنظرگرفتن سود/زیان باز).
Equity (اکوئیتی)
Equity = Balance ± سود/زیان باز معاملات
در همان تب Trade با عنوان Equity نمایش داده میشود و «ارزش لحظهای حساب» شماست. بروکر برای محاسبه Margin Level و تشخیص وضعیت خطر، از Equity استفاده میکند، نه از Balance.
Margin (استفادهشده) = مجموع مارجینی که برای معاملات باز قفل شده است.
در متاتریدر با عنوان Margin نمایش داده میشود و نشان میدهد چه مقدار از سرمایه شما بهعنوان وثیقه برای پوزیشنهای فعلی کنار گذاشته شده است. هرچه معاملات بیشتری با حجم بزرگتر باز کنید، این عدد بالاتر میرود.
Free Margin (فری مارجین)
Free Margin = Equity − Margin
در تب Trade با عنوان Free Margin نمایش داده میشود و همان «ظرفیت آزاد حساب» شماست؛ یعنی مقداری که میتوانید با آن معامله جدید باز کنید یا ضرر شناور بیشتری را تحمل کنید. اگر Free Margin به صفر نزدیک شود، حساب شما در آستانه کال مارجین است.
Margin Level (%) – سطح مارجین
Margin Level (%) = Equity ÷ Margin × ۱۰۰
این عدد معمولاً در متاتریدر با عنوان Margin Level نشان داده میشود و مهمترین شاخص برای وضعیت سلامت حساب است. بسیاری از بروکرها، کال مارجین را حوالی ۱۰۰٪ و استاپاوت را حوالی ۵۰٪ یا پایینتر تنظیم میکنند؛ یعنی اگر Margin Level بیش از حد پایین بیاید، بروکر شروع به بستن خودکار معاملات شما میکند.
سطح مارجین چیست؟(Margin Level )
در پلتفرم های معاملاتی معامله گران همیشه یک عدد با درصد مشاهده می شود که به آن سطح مارجین در فارکس گفته می شود. سطح مارجین در فارکس از تقسیم مارجین آزاد بر مارجین در فارکس به دست خواهد آمد. به عبارتی سطح مارجین در فارکس به شما اختلاف میان موجودی واقعی شما در حساب معاملاتی خود و مارجین را نشان می دهد.
زمانی که مارجین سطح شما عددی بالای 100% را نشان دهد بدان معناست که میزان زیان شما در معاملاتتان هنوز وارد محدوده مارجین شما نشده است. اما اگر سطح مارجین به شما 100% یا عددی پایین 100% را نشان دهد بدان معناست که زیان شما وارد محدوده مارجین شما شده است و امکان دارد که شما کال مارجین شوید.
زمانی که شما با کال مارجین مواجه شوید واهمه به سراغ شما خواهد آمد زیرا همه معامله گران از کال مارجین شدن ترس و واهمه دارند.در این زمان شما باید تلاش کنید که با یک مدیریت ریسک صحیح و اصولی از کال مارجین خود را خارج کنید به همین دلیل است که مدیریت ریسک در فارکس از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.
سطح استاپ اوت چیست؟ ( Stop Out )
سطح استاپ اوت به کال مارجین فارکس شباهت دارد.البته استاپ اوت نسبت به کال مارجین در فارکس وضعیت بدتری را برای معامله گران رقم خواهد زد. استاپ اوت در فارکس زمانی رخ میدهد که سطح مارجین شما بیش از حد دچار ریزش شود. به عبارتی زمانی که سطح مارجین شما از کال مارجین نیز کمتر شود استاپ اوت رخ می دهد.
زمانی که شما در بازار فارکس در حال انجام معامله هستید و سطح مارجین شما از کال مارجین پایین تر رود روند در بازار برخلاف شما حرکت خواهد کرد.در این زمان کارگزاری تمام موقعیت های معاملاتی باز شما را خواهد بست.این کار توسط متاتریدر 4 به صورت خودکار انجام خواهد شد.
هر کارگزاری اقدامات متفاوتی را در زمانی که سطح مارجین شما از کال مارجین کمتر شود عمل خواهد کرد. اما همه کارگزاری ها در این زمان موقعیت های معاملاتی باز شما را خواهند بست. معمولا کارگزاری ابتدا معامله ای از شما را خواهد بست که بیش از سایر معاملات در آن دچار ضرر شده اید.
کارگزاری این کار را به این دلیل انجام خواهند داد که از زیان بیشتر شما جلوگیری کنند،با این اقدامی که کارگزاری ها انجام خواهند شد سطح مارجین شما به بالای 50% بازخواهد گشت. به عبارتی با این اقدام کارگزاری مقدار مارجین مورداستفاده شما کاشه خواهد یافت و باعث بازگشت سطح مارجین رو به بالا خواهد شد.
به یاد داشته باشید که استاپ اوت به صورت اتوماتیک توسط کامپیوترها انجام می شود بنابراین شما هرگز نمی توانید استاپ اوت را متوقف کنید، حتی پشتیبانی کارگزاری ها نیز نمی تواند در این زمان برای شما کاری انجام دهد، بنابراین باید از استاپ اوت شدن خود پیشگیری کنید زیرا زمانی که رخ دهد کاری از دست شما برنخواهد آمد.
طبیعی است که کارگزاری ها این اقدام را انجام دهند زیرا آنها نمی خواهند شما بیش از آنچه در حساب معاملاتی خود سپرده گذاری کرده و ضمانت داده اید دچار ضرر شوید. اگر کارگزاری ها این اقدام را انجام ندهند ممکن است شما در یک پوزیشن حرکت کنید و ضرر زیادی متحمل شوید که بروکر نتواند آن را جبران کند.
در پلتفرم های معاملاتی معامله گران همیشه یک عدد با درصد مشاهده می شود که به آن سطح مارجین گفته می شود. سطح مارجین از تقسیم مارجین آزاد بر مارجین به دست خواهد آمد. به عبارتی سطح مارجین به شما اختلاف میان موجودی واقعی شما در حساب معاملاتی خود و مارجین را نشان خواهد داد.
زمانی که مارجین سطح شما عددی بالای 100% را نشان دهد بدان معناست که میزان زیان شما در معاملاتتان هنوز وارد محدوده مارجین شما نشده است، اما اگر سطح مارجین به شما 100% یا عددی پایین 100% را نشان دهد بدان معناست که زیان شما وارد محدوده مارجین شما شده است و امکان دارد که شما کال مارجین شوید.
زمانی که شما با کال مارجین مواجه شوید واهمه به سراغ شما خواهد آمد زیرا همه معامله گران از کال مارجین شدن ترس و واهمه دارند، در این زمان شما باید تلاش کنید که با یک مدیریت ریسک صحیح و اصولی از کال مارجین خود را خارج کنید. به همین دلیل است که مدیریت ریسک در فارکس از اهمیت بالایی برخوردار می باشد.
بالانس در فارکس چیست؟ ( Balance )
همان طور که دانستید شما برای انجام معاملات و سفارشات خرید و فروش خود در بازار فارکس باید یک میزان سرمایه را در حساب معاملاتی خود قرار دهید. به مقدار سرمایه ای که شما در بدو ورود خود به معاملات در حساب معاملاتی خود قرار می دهید بالانس (Balance) گفته می شود.
به عبارتی بالانس به مقدار سرمایه ای گفته می شود که شما برای انجام معاملات خود به آن نیاز دارید.اگر شما وارد معامله شوید و یک پوزیشن باز کنید حتی اگر دچار سود و ضرر شوید بر روی سرمایه بالانس شما تاثیر نمی گذارد و موجودی بالانس شما افزایش یا کاهش نخواهد یافت.
زمانی سود و زیان شما در معاملات و پوزیشن شما بر روی موجودی بالانس شما تاثیر خواهد گذاشت که شما معاملات خود را ببندید. بنابراین سود و زیان شما پس از بستن معاملات به موجودی بالانس شما اضافه یا کاسته خواهد شد و سود و زیان معاملات باز شما بر روی موجودی بالانس شما تاثیر نخواهد گذاشت.
به موجودی واقعی حساب شما با تاثیر سود و زیان شما اکوئیتی(Equity) گفته میشود.به عبارتی موجودی واقعی یا اکوئیتی همان بالانس شما به علاوه سود و زیان شما می باشد حساب شما ارزش لحظه ای را به شما نشان خواهد داد.
زمانی که وارد معامله نشوید و پوزیشن باز نداشته باشید در نتیجه سود و زیان به موجودی شما اضافه نخواهد شد در نتیجه بالانس شما با اکوئیتی برابر خواهد بود.
مثال واقعی: مارجین، فری مارجین، اکوئیتی و مارجین لِول در عمل
برای اینکه مارجین و اصطلاحات مربوط به آن را شفاف ببینیم، یک مثال عددی ساده در نظر بگیریم:
Balance (موجودی اولیه): ۱۰۰۰ دلار
Leverage (لوریج): ۱:۵۰۰
حجم معامله: ۰٫۱ لات روی EURUSD
فرض میکنیم قیمت تقریبی EURUSD برابر 1.0800 است تا بتوانیم مارجین را حساب کنیم. حجم ۰٫۱ لات یعنی شما معادل ۱۰٬۰۰۰ یورو معامله میکنید؛ ارزش اسمی (Notional Value) معامله تقریباً میشود ۱۰٬۰۰۰ × ۱٫۰۸۰۰ = ۱۰٬۸۰۰ دلار.
حالا مارجین لازم را حساب میکنیم:
Required Margin = Notional Value ÷ Leverage
تقریباً: ۱۰٬۸۰۰ ÷ ۵۰۰ ≈ ۲۱٫۶ دلار
یعنی برای باز کردن این معامله، حدود ۲۲ دلار از حسابتان بهعنوان Margin (مارجین استفادهشده) قفل میشود. بلافاصله بعد از باز شدن معامله، تا زمانی که هنوز قیمت تکان زیادی نخورده:
Balance هنوز همان ۱۰۰۰ دلار است (چون چیزی بسته نشده).
Equity در لحظه تقریباً ۱۰۰۰ دلار است (چون سود/زیان باز تقریباً صفر است).
Margin (استفادهشده) ≈ ۲۲ دلار
Free Margin = Equity − Margin ≈ ۱۰۰۰ − ۲۲ = ۹۷۸ دلار
Margin Level (%) = Equity ÷ Margin × ۱۰۰ ≈ ۱۰۰۰ ÷ ۲۲ × ۱۰۰ ≈ ۴۶۰۰٪
این عدد بالا یعنی فعلاً فقط بخش خیلی کوچکی از ظرفیت مارجین شما استفاده شده است.
حال فرض کنید معامله شما وارد ضرر شناور ۳۰ دلاری شده است. در این وضعیت، عددها اینطور تغییر میکنند:
Equity = Balance ± سود/زیان باز ≈ ۱۰۰۰ − ۳۰ = ۹۷۰ دلار
Margin همان حدود ۲۲ دلار باقی میماند (تا وقتی حجم و نوع معامله عوض نشده، Margin تغییر نمیکند).
Free Margin = ۹۷۰ − ۲۲ ≈ ۹۴۸ دلار
Margin Level (%) ≈ ۹۷۰ ÷ ۲۲ × ۱۰۰ ≈ ۴۴۹۰٪
میبینید که با وجود ضرر ۳۰ دلاری، هنوز Margin Level بسیار بالاست و خطری برای کال مارجین وجود ندارد. اما اگر چند معامله دیگر با حجمهای بزرگتر باز کنید، عدد Margin بالا میرود، Free Margin کم میشود و Margin Level بهسرعت پایین میآید.
همین مثال ساده نشان میدهد که Balance عددی است که فقط معاملات بسته روی آن تأثیر میگذارند، در حالی که Equity همواره وضعیت لحظهای حساب (با درنظرگرفتن سود/زیان باز) را نشان میدهد. Margin مقدار وجهی است که برای معاملات باز قفل شده و Free Margin همان «فضای تنفسی» شما برای باز کردن معاملات جدید یا تحمل نوسانات است.
Margin Level نیز درصدی است که بروکر برای تصمیمگیری درباره کال مارجین و استاپاوت از آن استفاده میکند؛ هرچه این درصد به ۱۰۰٪ و پایینتر نزدیک شود، حساب شما در وضعیت خطرناکتری قرار میگیرد.
| ویژگی | وضعیت حساب | Balance | Equity | Margin | Free Margin | Margin Level (%) |
|---|---|---|---|---|---|---|
| قبل از حرکت قیمت | بعد از باز شدن پوزیشن ۰٫۱ لات روی EURUSD با لوریج ۱:۵۰۰ | ۱۰۰۰ دلار | تقریباً ۱۰۰۰ دلار (سود/زیان ≈ ۰) | حدود ۲۲ دلار | حدود ۹۷۸ دلار | حدود ۴۶۰۰٪ |
| بعد از ۳۰ دلار ضرر شناور | همان پوزیشن باز است اما در ضرر ۳۰ دلاری قرار گرفته | ۱۰۰۰ دلار (هنوز معامله بسته نشده) | ۹۷۰ دلار | همان حدود ۲۲ دلار | حدود ۹۴۸ دلار | حدود ۴۴۹۰٪ |
رابطه مارجین، لوریج و حجم معامله
سه متغیر اصلی که وضعیت مارجین را تعیین میکنند، حجم معامله (لات)، قیمت نماد و لوریج هستند، که ما در مقاله ای دیگر بصورت کامل در خصوص لوریج در فارکس و راهنمای کامل آن صحبت کردیم.. هرچه حجم بزرگتر و قیمت نماد بالاتر باشد، ارزش اسمی (Notional Value) معامله بیشتر میشود و بهطور طبیعی مارجین بیشتری هم برای باز کردن پوزیشن لازم است. لوریج در این میان نقش «تقسیمکننده» را بازی میکند؛ یعنی هرچه لوریج بالاتر باشد، مارجین موردنیاز برای همان حجم، کمتر میشود.
فرمول تقریبی مارجین لازم به این شکل است:
Required Margin ≈ Notional Value ÷ Leverage
برای سادهکردن مثال، فرض کنید EURUSD = 1.0000 باشد تا ارزش هر ۰٫۱ لات، ۱۰٬۰۰۰ دلار شود.
با لوریج ۱:۱۰۰:
Required Margin ≈ ۱۰٬۰۰۰ ÷ ۱۰۰ = ۱۰۰ دلار
با لوریج ۱:۵۰۰ برای همان حجم:
Required Margin ≈ ۱۰٬۰۰۰ ÷ ۵۰۰ = ۲۰ دلار
مشاهده میکنید که با بالا رفتن لوریج، مارجین لازم برای باز کردن همان معامله از ۱۰۰ دلار به ۲۰ دلار کاهش پیدا میکند. ظاهر ماجرا جذاب است، چون با پول کمتر میتوانید همان پوزیشن را باز کنید.
اما نکته مهم اینجاست: لوریج روی مقدار سود و زیان هر پیپ تأثیر نمیگذارد؛ آنچه سود/زیان را تعیین میکند «حجم معامله» است، نه لوریج. در مثال بالا، در هر دو حالت ۰٫۱ لات باز کردهاید، بنابراین ارزش هر پیپ تقریباً یکسان است؛ تفاوت فقط در مقدار مارجینی است که قفل شده. لوریج بالا فقط باعث میشود بتوانید حجمهای بزرگتری باز کنید و همین موضوع اگر با مدیریت ریسک ضعیف ترکیب شود، ریسک نابودی سریع حساب را چند برابر میکند.
برای یک تریدر حرفهای، تمرکز اصلی باید روی مدیریت سایز پوزیشن و درصد ریسک هر معامله باشد، نه استفاده از بالاترین لوریج ممکن. لوریج بالا، ابزاری است که در صورت استفاده ناآگاهانه، فقط کمک میکند بیشتر از ظرفیت منطقی حساب، پوزیشنهای سنگین باز کنید و زودتر به کال مارجین برسید. در عمل، بسیاری از معاملهگران باتجربه حتی اگر بروکر لوریج بالا ارائه دهد، خودشان از حجمهای محافظهکارانه و ریسک کم در هر معامله استفاده میکنند.
چگونه از کال مارجین و استاپاوت جلوگیری کنیم؟
پیشگیری از کال مارجین و استاپاوت، قبل از هر چیز به نظارت مداوم روی Margin Level بستگی دارد. یک قاعده عملی این است که همیشه تلاش کنید Margin Level را بالاتر از یک حد امن، مثلاً ۳۰۰٪ یا بیشتر نگه دارید. بسیاری از بروکرها وقتی Margin Level به محدوده ۱۰۰٪ نزدیک میشود، حساب را در وضعیت کال مارجین قرار میدهند و حوالی ۵۰٪ یا کمتر، استاپاوت را فعال میکنند؛ یعنی شروع به بستن خودکار معاملات میکنند. اگر رفتار حسابتان را در این محدودهها بشناسید، میتوانید قبل از رسیدن به مرحله خطر، خودتان پوزیشنها را سبک کنید.
قاعده بعدی، محدودکردن ریسک هر معامله است. یک توصیه متداول این است که روی هر معامله حداکثر بین ۱ تا ۲ درصد بالانس حساب را ریسک کنید. یعنی اگر حساب ۱۰۰۰ دلاری دارید، مقدار ضرر احتمالی (از نقطه ورود تا حد ضرر) بیش از ۱۰ تا ۲۰ دلار نباشد. با این کار، حتی اگر چند معامله پشتسر هم به حد ضرر برسد، هنوز مارجین و Equity شما در سطحی میماند که از کال مارجین فاصله دارید.
اشتباه رایج بسیاری از معاملهگران این است که چند پوزیشن همجهت سنگین را همزمان باز میکنند؛ به این امید که «حرکت بزرگ» را بگیرند. نتیجهاش این است که Margin استفادهشده بهشدت بالا میرود، Free Margin کاهش پیدا میکند و حساب نسبت به کوچکترین نوسان خلافجهت بسیار حساس میشود. اگر در این شرایط بازار کمی بیشتر از انتظار شما خلافجهت حرکت کند، Margin Level بهسرعت سقوط کرده و حساب وارد وضعیت کال مارجین میشود.
در زمان انتشار خبرهای مهم اقتصادی (مثل NFP، FOMC، تصمیم نرخ بهره و…) بهتر است حجم معاملات را کاهش دهید یا حتی قبل از خبر، پوزیشنها را ببندید؛ چون اسپردها ممکن است ناگهان زیاد شوند و نوسانات شدید، Equity را در چند ثانیه جابهجا کند. همچنین قبل از اینکه به پوزیشن در ضرر «اضافه کنید» (میانگین کم کنید)، حتماً به Margin Level نگاه کنید؛ اگر همین حالا در وضعیت شکنندهای هستید، اضافهکردن حجم میتواند آخرین ضربه قبل از کال مارجین باشد.
اشتباهات رایج تریدرها در کار با مارجین
یکی از اشتباهات بسیار رایج، این است که تریدر تا وقتی Free Margin عدد مثبتی دارد، خیال میکند فضا برای باز کردن پوزیشن جدید باز است؛ بدون آنکه به Margin Level و ریسک کلی سبد معاملات توجه کند. نتیجه این نگاه، باز کردن چند معامله بزرگ همزمان است که در ظاهر «همه چیز خوب بهنظر میرسد»، ولی با یک حرکت قوی خلافجهت، تمام معاملات وارد ضرر شده و Margin Level بهسرعت به محدوده کال مارجین سقوط میکند.
اشتباه دیگر، استفاده از حداکثر لوریجی است که بروکر ارائه میدهد، صرفاً به این دلیل که «در دسترس است». لوریج بالا اگر با حجمهای بزرگ ترکیب شود، در عمل مانند این است که روی یک حساب کوچک، رفتار یک حساب بسیار بزرگ را شبیهسازی کنید؛ یعنی نوسانهای عادی بازار میتواند در مدت کوتاهی سرمایه را کاملاً فرسوده کند. بسیاری از تازهکارها بدون آنکه درک دقیقی از رابطه لوریج، مارجین و حجم داشته باشند، حداکثر لوریج را انتخاب میکنند و بعد از چند معامله، با اولین کال مارجین جدی روبهرو میشوند.
سومین اشتباه، اضافهکردن بیبرنامه به پوزیشنهای در ضرر است؛ یعنی بهجای بستن معامله اشتباه و قبول ضرر کنترلشده، تریدر روی همان جهت در حال ضرر، حجم بیشتری اضافه میکند تا «اونس میانگین را پایین بیاورد». این کار وقتی چند بار تکرار شود، Margin استفادهشده بالا میرود، Free Margin کاهش پیدا میکند و حساب در برابر یک موج دیگر خلافجهت کاملاً بیدفاع میشود.
ترکیب این رفتارها با معاملهکردن نزدیک خبرهای سنگین (مثل NFP یا تصمیم نرخ بهره) و بیتوجهی به Margin Level تا لحظهای که پیام کال مارجین ظاهر میشود، تصویر کامل بسیاری از حسابهای ازبینرفته است. راهحل در مقابل همه این اشتباهات، برعکسکردن عادتهاست: نگاهکردن منظم به Margin Level، استفاده از لوریج و حجم منطقی، پذیرش ضرر کوچک بهموقع و خودداری از «دو برابر کردن ریسک» روی پوزیشنهایی که از ابتدا اشتباه بودهاند. اینجاست که مارجین از یک دشمن پنهان، به ابزاری برای کنترل ریسک تبدیل میشود.
مارجین (Margin) آن بخشی از سرمایه شماست که بروکر هنگام باز کردن یک پوزیشن با لوریج، بهعنوان وثیقه کنار میگذارد و قفل میکند. در واقع شما با مارجین، به بروکر «تضمین» میدهید که اگر معامله وارد ضرر شد، این ضرر از همان سرمایه سپردهگذاریشده جبران شود. به کمک مارجین است که میتوانید معاملاتی بزرگتر از موجودی واقعی خود انجام دهید، اما در عین حال ریسک هم بیشتر میشود؛ زیرا با حجم بالاتر، سود و زیان شما سریعتر و با مقدار بیشتری تغییر میکند.
مارجین موردنیاز (Required/Initial Margin) مقدار مارجینی است که برای باز کردن یک معامله جدید لازم دارید؛
مثلاً اگر مارجین موردنیاز ۱٪ باشد و ارزش معامله شما ۱۰٬۰۰۰ دلار باشد، باید ۱۰۰ دلار مارجین کنار گذاشته شود.
مارجین استفادهشده (Used Margin) مجموع مارجینی است که برای نگهداشتن تمام معاملات باز شما در حال حاضر قفل شده است.
مارجین آزاد (Free Margin) اختلاف بین Equity و Margin است و نشان میدهد چه مقدار ظرفیت آزاد دارید تا یا معامله جدید باز کنید یا ضرر شناور بیشتری را تحمل کنید.
وقتی فری مارجین به صفر نزدیک شود، حساب شما در آستانه کال مارجین قرار میگیرد.
فری مارجین همان بخشی از سرمایه شماست که هنوز بهعنوان وثیقه قفل نشده و میتوانید با آن معامله جدید باز کنید یا ضرر شناور فعلی را تحمل کنید. طبق فرمول استاندارد، Free Margin برابر است با: Equity − Margin. هرچه فری مارجین شما بیشتر باشد، حساب در وضعیت سالمتری قرار دارد و فضای تنفس بیشتری برای نوسانات بازار دارید. کاهش شدید فری مارجین نشانه آن است که حجم معاملات شما نسبت به سرمایهتان زیاد است و اگر این روند ادامه پیدا کند، به سمت کال مارجین و در نهایت استاپ اوت حرکت خواهید کرد.
کال مارجین (Margin Call) زمانی رخ میدهد که زیان معاملات باز شما آنقدر زیاد شود که ارزش لحظهای حساب (Equity) به محدوده حداقل تضمین تعیینشده توسط بروکر برسد. در مقاله توضیح داده شده که اگر بیش از حدود ۳۰٪ از مارجین اولیهتان را از دست بدهید و سرمایه شما از سطحی مثل ۷۰٪ پایینتر برود، وارد وضعیت ریسک و سپس کال مارجین میشوید. در این حالت بروکر به شما اخطار میدهد که یا باید حسابتان را شارژ کنید، یا بخشی از معاملات را ببندید تا مارجین آزاد و سطح مارجین شما دوباره به محدوده امن برگردد؛ در غیر این صورت ممکن است بهسمت استاپ اوت حرکت کنید.
سطح مارجین عددی است که معمولاً بهصورت درصد در متاتریدر نمایش داده میشود و از فرمول زیر به دست میآید:
Margin Level (%) = Equity ÷ Margin × 100
این عدد مهمترین شاخص سلامت حساب است. تا زمانی که Margin Level بالای ۱۰۰٪ باشد، زیان شما هنوز وارد محدوده مارجین نشده است.
وقتی Margin Level به حدود ۱۰۰٪ نزدیک یا پایینتر از آن شود، حساب در مرز کال مارجین قرار میگیرد.
بسیاری از بروکرها، کال مارجین را حوالی ۱۰۰٪ و استاپ اوت را در سطوح پایینتر (مثلاً ۵۰٪ یا کمتر) تنظیم میکنند.
هرچه سطح مارجین پایینتر بیاید، احتمال بستهشدن اجباری معاملات توسط بروکر بیشتر میشود.
استاپ اوت زمانی رخ میدهد که سطح مارجین شما از حد کال مارجین هم پایینتر میرود و حساب عملاً وارد وضعیت بحرانی میشود. در این شرایط، بروکر برای جلوگیری از منفی شدن حساب شما، شروع به بستن خودکار پوزیشنها میکند؛ معمولاً از زیاندهترین معامله شروع میشود تا با آزاد شدن بخشی از مارجین، Margin Level دوباره بالاتر برود. این فرایند کاملاً خودکار است و حتی پشتیبانی بروکر هم نمیتواند جلوی آن را بگیرد؛ بنابراین تنها راهحل منطقی، مدیریت ریسک قبل از رسیدن به استاپ اوت است، نه بعد از آن.
در پلتفرمهایی مثل MetaTrader چند فرمول پایه وجود دارد که در مقاله بهصورت کامل توضیح داده شدهاند:
Balance: مجموع واریزها بهعلاوه سود/زیان معاملات بستهشده.
Equity: برابر است با Balance بهعلاوه سود/زیان باز معاملات.
Margin: مجموع مارجینی که برای پوزیشنهای باز قفل شده است.
Free Margin: برابر است با Equity منهای Margin؛ یعنی ظرفیت آزاد حساب شما.
Margin Level (%): برابر است با Equity تقسیم بر Margin ضربدر ۱۰۰.
فهمیدن این روابط به شما کمک میکند سریع متوجه شوید حسابتان در وضعیت نرمال، ریسک یا نزدیک به کال مارجین و استاپ اوت قرار دارد.
مهمترین راه جلوگیری از کال مارجین و استاپ اوت، مدیریت ریسک است. حجم معاملات را متناسب با سرمایه و لوریج انتخاب کنید، همه حساب را در چند معامله سنگین درگیر نکنید، برای هر پوزیشن حد ضرر منطقی بگذارید و همیشه حواستان به اعداد Equity، Free Margin و Margin Level در متاتریدر باشد. اگر دیدید سطح مارجین در حال نزدیک شدن به محدودههای خطر است، یا حجم معاملات را کاهش دهید، یا بخشی از پوزیشنها را ببندید و یا حسابتان را شارژ کنید تا قبل از رسیدن به کال مارجین، حساب به وضعیت نرمال برگردد.