ضریب همبستگی: کلید درک بازار یا توهم پیش‌بینی؟ (تجربه یک تریدر)

شاید شما هم مثل خیلی از تریدرها، وقتی صحبت از مدیریت ریسک و بهینه‌سازی پورتفولیو میشه، اسم ضریب همبستگی به گوشتون خورده باشه. اما آیا واقعاً این عدد جادویی میتونه آینده بازار رو پیش‌بینی کنه یا فقط یه ابزار آماریه که باید با احتیاط ازش استفاده کرد؟ من، به عنوان کسی که سال‌هاست با دیتای زنده بازار سروکار دارم و از کلیشه‌های اینترنتی متنفرم، بهتون میگم که داستان ضریب همبستگی پیچیده‌تر از اونیه که فکر می‌کنید.

ضریب همبستگی چیست و چرا برای تریدرها مهم است؟

بیایید از صفر شروع کنیم. ضریب همبستگی یک ابزار آماریه که به ما نشون میده چقدر دو دارایی مالی (مثلاً دو سهم، دو جفت ارز یا حتی طلا و نفت) تمایل دارن در یک جهت یا خلاف جهت هم حرکت کنن. این عدد بین -1 تا 1 متغیره و هر تریدری باید با مفهومش آشنا باشه.

وقتی همبستگی 1 هست، یعنی این دو دارایی مثل دو قلوهای به هم چسبیده عمل می‌کنن؛ یکی بالا میره، اون یکی هم دقیقاً همونقدر بالا میره. همبستگی -1 یعنی دقیقاً برعکس، و 0 یعنی هیچ ربطی به هم ندارن. طبق تجربه من، پیدا کردن همبستگی‌های کامل (1 یا -1) در بازار واقعی تقریباً محاله. ما بیشتر با همبستگی‌های قوی یا ضعیف سروکار داریم.

این ابزار به شما کمک می‌کنه تا بفهمید دارایی‌های سبدتون چطور با هم “رقص” می‌کنن. آیا همه با هم می‌رن بالا و با هم میان پایین؟ یا یکی صعود می‌کنه و اون یکی نزول؟ همین درک، پایه و اساس مدیریت ریسکه.

ضریب همبستگی و تئوری پورتفولیو مدرن (MPT): یک رابطه پیچیده

حالا که با مفهوم ضریب همبستگی آشنا شدیم، بیاید سراغ یکی از مهمترین کاربردهای تئوریکیش: تئوری پورتفولیو مدرن (MPT). MPT به دنبال اینه که با ترکیب دارایی‌های مختلف، بهترین بازده رو با کمترین ریسک ممکن به دست بیاره. اینجا ضریب همبستگی نقش محوری داره.

ایده اصلی اینه که اگه شما دارایی‌هایی رو انتخاب کنید که همبستگی پایینی با هم دارن (یا حتی همبستگی منفی)، نوسانات کلی پورتفولیو شما کاهش پیدا می‌کنه. یعنی اگه یکی ضرر کرد، اون یکی ممکنه سود کنه یا حداقل کمتر ضرر کنه و ریسک کل سبدتون تعدیل بشه.

اما اینجا یه نکته کلیدی وجود داره که اکثر کتاب‌های تئوری بهش اشاره می‌کنن، اما در عمل خیلی وقتا نادیده گرفته میشه: MPT فرض می‌کنه که همبستگی‌ها در طول زمان ثابت می‌مونن. اما آیا واقعاً اینطوره؟

تجربه من نشون داده که همبستگی‌ها مثل آب و هوا، مدام در حال تغییرن، مخصوصاً در دوره‌های پرنوسان بازار. دقیقاً همون زمانی که شما بیشتر از هر وقت دیگه‌ای به تنوع‌بخشی نیاز دارید، ممکنه همبستگی‌ها به سمت 1 میل کنن و همه دارایی‌هاتون با هم سقوط کنن! این یکی از بزرگترین محدودیت‌های MPT و البته ضریب همبستگی در عمله.

قدرت پیش‌بینی ضریب همبستگی: توهم یا واقعیت؟

حالا می‌رسیم به سوال اصلی که عنوان مقاله هم بهش اشاره داشت: آیا ضریب همبستگی می‌تونه بازده آتی سهام یا هر دارایی دیگه‌ای رو پیش‌بینی کنه؟

صادقانه بگم، نه به اون شکلی که شاید فکر می‌کنید. ضریب همبستگی بیشتر یک ابزار تحلیلی برای درک روابط تاریخی بین دارایی‌هاست، نه یک گوی بلورین برای دیدن آینده. این عدد به ما میگه که در یک بازه زمانی مشخص، دو دارایی چطور با هم حرکت کردن. آیا این تضمینی برای آینده است؟ قطعاً نه.

برای محاسبه ضریب همبستگی، ما از مفاهیمی مثل کوواریانس (که نشون میده دو متغیر چطور با هم تغییر می‌کنن) و انحراف معیار (که پراکندگی داده‌ها رو نشون میده) استفاده می‌کنیم. با تقسیم کوواریانس بر حاصلضرب انحراف معیارهای دو دارایی، به این عدد جادویی می‌رسیم.

ببینید، وقتی ما همبستگی رو محاسبه می‌کنیم، داریم به گذشته نگاه می‌کنیم. این عدد به ما میگه که در یک بازه زمانی مشخص، دو دارایی چطور با هم حرکت کردن. آیا این تضمینی برای آینده است؟ قطعاً نه.

همونطور که قبلاً گفتم، همبستگی‌ها دینامیک هستن. یه جفت ارز یا دو سهم ممکنه امروز همبستگی قوی داشته باشن، اما فردا به دلیل یه خبر اقتصادی مهم یا تغییر در سنتیمنت بازار، این رابطه کاملاً تغییر کنه. نمودارها هم این رو به خوبی نشون میدن؛ یک همبستگی مثبت یک خط شیب‌دار رو به بالا و یک همبستگی منفی یک خط شیب‌دار رو به پایین ایجاد می‌کنه، اما این خطوط ثابت نیستن.

پس قدرت پیش‌بینی ضریب همبستگی رو باید با احتیاط بررسی کرد. بیشتر از اینکه بهتون بگه چی قراره بشه، بهتون میگه چی شده و چطور می‌تونید ریسک پورتفولیو رو مدیریت کنید. این ابزار برای درک روابط و کاهش ریسک مفیده، نه برای پیش‌بینی دقیق بازده.

بیشتر بخوانید: بروکرهای مورد تایید تجارت فارکس

بروکر آمارکتس

بروکر لایت فارکس

بروکر کپیتال اکستند

برای عضویت در کانال تلگرام ما روی آیکن تلگرام کلیک کنید

با عضویت در کانال تلگرام ما قادر خواهید بود تا همواره از آخرین بروزرسانی ها و مطالب تجارت فارکس مطلع باشید

سخن آخر

در پایان، چیزی که از تجربه سال‌ها ترید به دست آوردم اینه: ضریب همبستگی یک ابزار فوق‌العاده قدرتمند برای مدیریت ریسک و ساختن یک پورتفولیوی متنوعه، به شرطی که محدودیت‌هاش رو بشناسید.

هرگز فراموش نکنید که همبستگی‌ها ثابت نیستن و باید دائماً اون‌ها رو رصد کنید، به خصوص در بازارهای پرنوسان. ازش برای درک روابط استفاده کنید، نه برای پیش‌بینی کورکورانه. این رویکرد عملی به شما کمک می‌کنه تا تصمیمات هوشمندانه‌تری در بازار بگیرید و از دام فرضیات ثابت‌بودن همبستگی‌ها رها بشید.

منبع این مقاله: اینوست پدیا

5/5 – (4 امتیاز)